Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (ΣΑΣ) χθες Τρίτη στο υπουργείο Ναυτιλίας θύμιζε ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Το Συμβούλιο, που είναι επιφορτισμένο με την επίλυση των προβλημάτων της ακτοπλοΐας, όπως η έγκριση νέων δρομολογήσεων και οι αλλαγές ωραρίων αναχώρησης των πλοίων, είχε εγγεγραμμένα στην ημερήσια διάταξή του παραπάνω από 30 θέματα. Και τα περισσότερα εξ αυτών έθιγαν τη μία ή την άλλη επιχείρηση και έκριναν τη συχνότητα και την ποιότητα της σύνδεσης των ελληνικών νησιών με την ηπειρωτική χώρα. Κάτι που δεν αφορά μόνο την τουριστική περίοδο, αλλά και τις τοπικές οικονομίες και εν τέλει τις νησιωτικές κοινωνίες εν γένει. Την ίδια ώρα, ορισμένα νησιά όπως τα Κύθηρα περιμένουν ακόμα νέες δρομολογήσεις για να λύσουν τα προβλήματα ακτοπλοϊκής σύνδεσης που προέκυψαν έπειτα από αβαρίες των πλοίων που τα εξυπηρετούσαν.
Το φετινό καλοκαίρι δοκιμάζει τις αντοχές των λιμενικών υποδομών στα νησιά, αλλά και τα νεύρα των επιβατών, όπως και των ακτοπλόων. Με την καλοκαιρινή σεζόν να βρίσκεται πλέον στην κορύφωσή της, λιμάνια όπως της Ραφήνας και της Νάξου έχουν ξεπεράσει τα όριά τους. Καταδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο τόσο την επί δεκαετίες απουσία σοβαρών επενδύσεων στην αναβάθμιση της δυναμικότητάς τους όσο και τον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ των ακτοπλόων. Μικρών και μεγάλων ομοίως.
Αιτίες η αυξημένη την περίοδο αυτή επιβατική κίνηση, η οποία ενισχύεται και από την αύξηση των τουριστών φέτος και η προσπάθεια όλων των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων να καρπωθούν ένα κατά το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι από την αγορά. Αποτέλεσμα είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις σε λιμάνια όπου «πιάνουν» την ίδια, κατά προσέγγιση, ώρα περισσότερα από ένα ή δύο μεγάλα πλοία. Η αδυναμία ταυτόχρονης εξυπηρέτησής τους από τις λιμενικές υποδομές έχουν ως συνέπεια τα πλοία να περιμένουν έξω απο το λιμάνι για να ξεφορτώσει όποιος είχε την τύχη να δέσει πρώτος. Επιπλέον, όμως, εάν ο τυχερός καπετάνιος κατεβάσει πέντε ή έξι νταλίκες από αυτές που ανεφοδιάζουν νησιά σε προβλήτες, όπως της Νάξου, το λιμάνι μπλοκάρει για πάνω απο μισή και έως και μία ώρα, όπως δήλωσαν χθες αρμοδίως οι εταιρείες στο υπουργείο.
Μεταβολή ωραρίων
Ζήτησαν, οι εκπρόσωποι των τριών μεγάλων εταιρειών ακτοπλοΐας που δραστηριοποιούνται στις Κυκλάδες, και ειδικότερα η Seajets, η Hellenic Seaways και η Blue Star, τη μεταβολή των ωραρίων προσέγγισης της πρώτης στη Νάξο για να υπάρχει επαρκής χρόνος. Αλλά αυτό προσέκρουσε στις αντιρρήσεις μικρότερων ανταγωνιστών της, όπως κυρίως η Golden Star Ferries και η Fast Ferries, οι οποίες χάνουν επιβατική κίνηση απο τη δρομολόγηση φέτος μεγάλου ταχύπλοου στις γραμμές που εξυπηρετούν και αυτές.
Τελικά, τα αιτήματα της Seajets για αλλαγή ώρας επιστροφής αλλά και νέων δρομολογήσεων στην Ανδρο και στη Σίκινο απορρίφθηκαν από το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών, καθώς θεωρήθηκαν σημαντικές αλλαγές μεσούσης της καλοκαιρινής περιόδου οπότε και σπανίως εγκρίνονται τέτοια αιτήματα, όπως αναφέρουν στην «Κ» κορυφαίοι παράγοντες του Συμβουλίου.
Αντιθέτως, αποφασίστηκε να «σπάσει» η άγονη γραμμή των Κυθήρων –και μαζί της και η αποζημίωση δημόσιας υπηρεσίας με την οποία χρηματοδοτείται– σε δύο. Μία για τη σύνδεση του νησιού με τον Πειραιά και μία με τον τοπικό λιμένα. Oμως, αυτό δεν σημαίνει πως βρέθηκε ακόμα πλοίο και το ημερολόγιο δείχνει ήδη 2 Αυγούστου…
Η περίπτωση της Ραφήνας και η επόμενη μέρα
Το κλίμα στην αίθουσα συνεδριάσεων του υπουργείου Ναυτιλίας στην Ακτή Βασιλειάδη ήταν πολεμικό. Ο Διονύσης Καλαματιανός, γενικός γραμματέας του υπουργείου Ναυτιλίας που προήδρευε στο Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών χθες, με δυσκολία συγκρατούσε τον εκπρόσωπο της Golden Star Ferries, που συνεχώς ύψωνε τον τόνο της φωνής του διαμαρτυρόμενος για τη δρομολόγηση φέτος του μεγάλου ταχυπλόου «Tera Jet» στις γραμμές που εξυπηρετεί η εταιρεία.
Η ακτοπλοϊκή εταιρεία του χάνει δουλειά από αυτή την εξέλιξη και ο ίδιος μίλησε για πρόβλημα επιβίωσης, αφήνοντας να εννοηθεί πως τον χειμώνα που τα ταχύπλοα δεν θα είναι πια στο Αιγαίο ενδέχεται να μην μπορεί να καλύψει τις γραμμές και να μείνουν νησιά των Κυκλάδων με πολύ λιγότερα δρομολόγια. Ο εκπρόσωπος της Seajets μίλησε για «μπλόφα» και δεσμεύτηκε ενώπιον του συμβουλίου, όπως χαρακτηριστικά είπε, πως εάν κάποιο συμβατικό πλοίο αποχωρήσει και μείνουν νησιά χωρίς σύνδεση, θα δρομολογήσει η δική του εταιρεία συμβατικό τον χειμώνα.
Η ατμόσφαιρα ήταν έντονα ηλεκτρισμένη, όπως ακριβώς συνέβη και πριν από δύο εβδομάδες στη Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά, όπου οι εκπρόσωποι των δύο εταιρειών αντάλλαξαν και πάλι κατηγορίες. Αλλά και παλαιότερα, στο αντίστοιχο συμβούλιο τον Μάιο, όταν ξεκινούσαν δρομολόγια τα ταχύπλοα. Τίποτα παραπάνω από ένα επεισόδιο του επιχειρηματικού ανταγωνισμού, θα βιαστούν να σκεφτούν κάποιοι. Στην πραγματικότητα όμως, η κόντρα αυτή στη ναυτιλιακή πιάτσα αποκαλείται ήδη η «ναυμαχία της Ραφήνας». Λιμάνι, από το οποίο και οι δύο εταιρείες, όπως και πολλές ακόμη, συνδέουν την Αττική με τις Κυκλάδες, με αποτέλεσμα τον μεγάλο συνωστισμό πλοίων.
Αλλά η «ναυμαχία της Ραφήνας» στην πραγματικότητα προϊδεάζει για την επομένη μέρα της ελληνικής ακτοπλοΐας: με τις ακτοπλοϊκές να δέχονται σκληρό ανταγωνισμό από τις αεροπορικές μεταφορές, οι επιβάτες που επιλέγουν τελικά το πλοίο αναζητούν καλύτερες και γρηγορότερες υπηρεσίες. Ετσι τα ταχύπλοα, που έχουν το δικαίωμα τετράμηνης δρομολόγησης και δεν έχουν έχουν την υποχρέωση να καλύπτουν τις εμπορικές γραμμές ολόκληρο τον χρόνο, αποσπούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.
Η νομοθεσία επιτρέπει εδώ και μερικά χρόνια τις ολιγόμηνες δρομολογήσεις των ταχύπλοων, αλλά και τον διαχωρισμό της αγοράς τους από αυτήν των συμβατικών. Το σκεπτικό του νόμου βασίζεται στην παραδοχή πως δεν υπάρχει καμία οικονομική λογική ένα τόσο μεγάλο πλοίο ή και άλλα μικρότερα ταχύπλοα να κάνουν δρομολόγια τον χειμώνα, οπότε και η κίνηση μειώνεται κάθετα.
Με συμβατικά τα Ι.Χ.
Εξάλλου, όπου δεν υπάρχουν ταχύπλοα που να πηγαίνουν από την Αττική στους μακρινούς κυρίως προορισμούς, όπως τα Δωδεκάνησα ή η Κρήτη, πολλοί ταξιδιώτες έχουν αρχίσει να στέλνουν τα οχήματά τους με τα συμβατικά πλοία ασυνόδευτα και να ταξιδεύουν οι ίδιοι με το αεροπλάνο. Αυτό προκύπτει τόσο από στοιχεία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) όσο και από μελέτη της XRTC, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα και η οποία δείχνει πτώση της επιβατικής κίνησης αλλά όχι και αυτής των οχημάτων.
Η μετάλλαξη αυτή της συμπεριφοράς του επιβατικού κοινού και η ανυπαρξία κατάλληλων λιμενικών υποδομών, αλλά και μεγάλου αριθμού ποιοτικών, γρήγορων πλοίων, αναδιαμορφώνουν τις ισορροπίες στην αγορά με αποτέλεσμα νικητές και χαμένους, εξηγούν οι επαΐοντες.
Πηγή: kathimerini.gr
ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
