Μια ελληνική καινοτομία που έρχεται από το μέλλον της αιολικής ενέργειας έκλεισε ήδη με επιτυχία ένα χρόνο στο πεδίο, απέκτησε πιστοποίηση και είναι πλέον έτοιμη για να «ταξιδέψει» και σε άλλες χώρες, σε συνεργασία με μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις υπεράκτιες αιολικές εγκαταστάσεις. Ο λόγος για το FloatMast, έναν πλωτό μετεωρολογικό σταθμό, ο οποίος πραγματοποιεί μετρήσεις και αιολικού δυναμικού στη θάλασσα. Το FloatMast, που αποτελεί δημιουργία των ελληνικών εταιρειών ΕΤΜΕ και STREAMLINED, έχει κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Τον Ιούνιο του 2017 επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για χρηματοδότηση ύψους δύο εκατομμυρίων ευρώ.
Τον Ιούλιο φέτος το ανεμοδαρμένο FloatMast πέρασε με επιτυχία τις «εξετάσεις» του Κάβο Ντόρο, ποντισμένο στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Μακρονήσου και Ανδρου, σε μια περιοχή γνωστή για τους ισχυρούς αέρηδές της και τα μεγάλα κύματα. Το FloatMast επέδειξε άριστη συμπεριφορά, ακόμα και με μεγάλη θαλασσοταραχή. «Και με ριπές ανέμου 11 μποφόρ αποδείχθηκε ιδιαίτερα σταθερό, αφού η κλίση του ήταν μικρότερη από μία μοίρα», λέει στην «Κ» ο κ. Αντώνης Πέππας, επικεφαλής της εταιρείας ΕΤΜΕ. Η αξιοπιστία του ιστού επιβραβεύτηκε με την πιστοποίηση από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), ενώ αναμένεται πιστοποίηση και από το γερμανικό Deutsche Wind Guard (DWG) τον Σεπτέμβριο.
«Μετά ένα χρόνο στη θάλασσα το FloatMast απέδειξε τη σταθερότητα και την αξιοπιστία του. Εχοντας τώρα και την πιστοποίηση είμαστε έτοιμοι για να διεκδικήσουμε συνεργασίες με εταιρείες στο εξωτερικό, ενώ αναμένουμε το θεσμικό πλαίσιο για τα υπεράκτια αιολικά και στην Ελλάδα. Θέλουμε να υπογραμμίσουμε πως τα αιολικά στη θάλασσα είναι η ανερχόμενη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας και πως οι ελληνικές εταιρείες έχουν μεγάλες δυνατότητες στον τομέα αυτό, όπως δείχνει και το FloatMast, που αποτελεί και παράδειγμα συνεργασίας», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, εκ μέρους της STREAMLINED. Σε τι συνίσταται όμως η καινοτομία του FloatMast; Η τοποθέτηση ανεμογεννητριών μέσα στη θάλασσα αυξάνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, καθώς θεωρείται πως είναι σε πολλές περιπτώσεις πιο αποδοτική ενεργειακά και με μικρότερη όχληση σε σχέση με τις αιολικές εγκαταστάσεις στη στεριά, που συναντούν σημαντικές αντιδράσεις. Καθώς όμως είναι μια πολύ ακριβή επένδυση απαιτούνται αξιόπιστες μετρήσεις του αιολικού πεδίου, κάτι που δεν είναι εύκολο στη θάλασσα. Μέχρι τώρα δύο ήταν οι βασικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν. Πρώτον, η τοποθέτηση ιστού πακτωμένου στον βυθό, λύση αξιόπιστη αλλά πολύ ακριβή, ειδικά σε μεγάλα βάθη. Δεύτερον, η χρήση πλωτών σημαδούρων με συσκευές Lidar (με χρήση ακτίνων λέιζερ), αρκετά φθηνότερη επιλογή, αλλά όχι με την απαραίτητη ακρίβεια.
«Αναζητούσαμε μια εφαρμογή που θα συνδυάζει την αξιοπιστία του ιστού με το κόστος και την ευκολία του πλωτού μέσου. Σε αυτό συνίστανται η καινοτομία και η πατέντα του Floatmast», λέει ο κ. Πέππας. Πώς έγινε ο συνδυασμός; Αξιοποιήθηκε η τεχνική μέθοδος ΤLP (Tension Leg Platform). Δηλαδή, τοποθετούνται τέσσερις βάσεις από ειδικό σκυρόδεμα στον βυθό και από εκεί τέσσερις τένοντες συγκρατούν στην επιφάνεια την πλατφόρμα όπου είναι τοποθετημένος ο ιστός. Ετσι, σύμφωνα με τους δημιουργούς επιτυγχάνεται εξοικονόμηση κόστους μέχρι 60-70%, σε σχέση με την πάκτωση ιστού στον βυθό, επιτυγχάνοντας την ίδια ποιότητα μετρήσεων.
Το Floatmast χρησιμοποιεί για την καταγραφή των αιολικών δεδομένων έναν μετεωρολογικό ιστό 40 μέτρων, όσο και συσκευές lidar, που σαρώνουν σε ύψος 200 μέτρων. Είναι πλήρως αυτόνομο ενεργειακά, με χρήση φωτοβολταϊκών. Ταυτόχρονα, αποτελεί έναν ολοκληρωμένο θαλάσσιο σταθμό περιβαλλοντικής παρακολούθησης μέσω μιας πληθώρας αισθητήρων. Μεταξύ των δεδομένων που καταγράφει το Floatmast είναι η ταχύτητα και η διεύθυνση ανέμου, η θερμοκρασία αέρα, η σχετική υγρασία, η ατμοσφαιρική πίεση, όπως επίσης το ύψος και η περίοδος κύματος, η αλατότητα και η θερμοκρασία του νερού, καθώς και η χλωροφύλλη της θάλασσας. Συνολικά, η πλατφόρμα καταγράφει 452 διαφορετικές παραμέτρους, ενώ μπορούν να τοποθετηθούν και ραντάρ, όπως για την ανίχνευση πουλιών ή άλλων στοιχείων.
Οι προσδοκίες
Με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης ενός έτους συνεχούς λειτουργίας του FloatMast οι κατασκευάστριες εταιρείες διοργάνωσαν ημερίδα στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου. Οπως σημείωσε στην παρέμβασή της η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου, η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ε.Ε. εκπονεί μελέτη για τις προοπτικές των υπεράκτιων ΑΠΕ και του υπεράκτιου δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στη Μεσόγειο, η οποία προβλέπει για την Ελλάδα δυναμικότητα πλωτών αιολικών πάρκων 840 TWh/χρόνο, που «μεταφράζεται» σε ισχύ 2 GW στο σύστημα. «Τα επόμενα χρόνια προβλέπεται έκρηξη επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια, και σε αυτή τη μεγάλη εικόνα πρέπει σίγουρα να δούμε τη δυνατότητα δημιουργίας υπεράκτιων αιολικών πάρκων, καθώς οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα δεν μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς αυτά», σημείωσε η κ. Σδούκου. Στο άμεσο μέλλον η Ευρωπαϊκή Ενωση δίνει πολύ μεγάλο βάρος στον τομέα της «Γαλάζιας Ανάπτυξης» και της «Γαλάζιας Ενέργειας» ενισχύοντας τη σχετική τεχνολογία και καινοτομία.