Χαμένα, κατεστραμμένα, βυθισμένα, τα ναυάγια αποτελούν πλέον αξιοθέατα μαγνητίζοντας ερασιτέχνες δύτες, υποβρύχιους αρχαιολόγους, αλλά και κυνηγούς θησαυρών. Αυτή άλλωστε η γοητεία των ναυαγίων έχει κάνει πολλούς δύτες να ειδικευτούν στην εξερεύνησή τους. Το γεγονός που συναρπάζει ιδιαίτερα είναι ότι ο δύτης των ναυαγίων δεν βουτά απλώς για να δει τα ψάρια γύρω του, αλλά του δίνεται η ευκαιρία να αγγίξει την ιστορία, να δει ανθρώπινα έργα που έχουν γίνει αναπόσπαστα κομμάτια του βυθού και φιλοξενούν εκατοντάδες θαλάσσια είδη. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι υπάρχουν περισσότερα από 3 εκατομμύρια ναυάγια στους βυθούς των ωκεανών, όμως ελάχιστα χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικοί προορισμοί καταδύσεων. Αυτή είναι η λίστα με τα δέκα κορυφαία ναυάγια του κόσμου.
10. SMS Markgrof, scapa Flow,Σκωτία
Σκάπα Φλόου ονομάζεται η λιμνοθάλασσα ανάμεσα στις Ορκάδες νήσους στη βόρεια Σκωτία και φημίζεται, γιατί αποτέλεσε τον υγρό τάφο 78 γερμανικών αρματαγωγών στη λήξη του Ά Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1918 ο στόλος αυτός του γερμανικού αυτοκρατορικού ναυτικού κατέπλευσε στην περιοχή για να παραδοθεί. Η απόφαση που είχε ληφθεί ήταν να αναμένουν την τύχη που θα τους καθόριζε η συνθήκη των Βερσαλλιών. Παρέμειναν εκεί δέκα μήνες. Όταν ο Γερμανός ναύαρχος Ρόιτερ αντιλήφθηκε ότι τα πλοία θα έπεφταν σε συμμαχικά χέρια, έδωσε διαταγή αυτοβύθισης. Μέσα σε μια ώρα, σκάφη 400.000 τόνων βρέθηκαν στον βυθό του Σκάπα Φλόου. Με τη λήξη των εχθροπραξιών τα περισσότερα πλοία ανελκύστηκαν και στη συνέχεια διαλύθηκαν. Σήμερα στο βυθό βρίσκονται 7 από τα 78 πλοία τα οποία αποτελούν πόλο έλξης για τους απανταχού δύτες. Το Markgrof είναι ένα από τα τρία θωρηκτά, κατηγορίας koning, που πρέπει να δει κάποιος στην περιοχή, καθώς είναι αναμφίβολα το πιο προσβάσιμο, αφού βρίσκεται σε βάθος μόλις 24 μέτρων. Αυτό το θωρηκτό των 26.000 τόνων και μήκους 177 μέτρων έχει βυθιστεί με το σκαρί του ανοιχτό, επιτρέποντας στον δύτη να μπει στο χώρο των τορπιλών και να κολυμπήσει μέχρι την πρύμνη. Το τεράστιο μέγεθος του ναυαγίου καθιστά δύσκολο να το καλύψει κανείς σε μια κατάδυση.
9. Umbria, ύφαλος wingate, Σουδάν
Οι δύτες το αποκαλούν «το καλύτερο ναυάγιο του κόσμου», γιατί προσφέρεται για εξερεύνηση, αφού παραμένει άθικτο στο μεγαλύτερο μέρος του. Ξεκίνησε ως κρουαζιερόπλοιο το 1911, ενώ αργότερα το απέκτησαν οι Ιταλοί και το χρησιμοποιούσαν για μεταφορά στρατευμάτων στην ανατολική Αφρική. Όταν ξέσπασε ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος, αλλά πριν από την επίσημη είσοδο της Ιταλίας σ’ αυτόν, το σκάφος ερευνήθηκε από τις βρετανικές αρχές και βρέθηκαν τόνοι εκρηκτικών. Την επίμαχη νύχτα, ο Ιταλός κυβερνήτης πληροφορήθηκε από το ράδιο την επίσημη συμμετοχή της Ιταλίας στον πόλεμο και χωρίς να χάσει χρόνο βύθισε το Umbria κάτω από τη μύτη των βρετανικών αρχών. Περίπου 360.000 βόμβες, αυτοκίνητα Fiat και σωσίβιες λέμβοι θα έβρισκαν το νέο τους σπίτι στα βάθη της Ερυθράς θάλασσας. Σφουγγάρια με έντονο κόκκινο χρώμα έχουν καλύψει την προπέλα, τα αυτοκίνητα στο εσωτερικό του κύτους, τον σπηλαιώδη χώρο του μηχανοστασίου, ακόμη και τα κιγκλιδώματα του πλοίου. Όλα αυτά κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον των δυτών. Αυτό είναι το μοναδικό ναυάγιο στην Ερυθρά θάλασσα που μπορεί να συναγωνιστεί το Τhistlegorm το οποίο βρίσκεται στο νούμερο δύο της κατάταξης.
8. Zenobia, κόλπος της Λάρνακας, Κύπρος
Η Ζηνοβία, ένα σουηδικό οχηματαγωγό 10.000 τόνων, βυθίστηκε στο παρθενικό του ταξίδι, το 1980, μόλις 10 λεπτά έξω από το λιμάνι της Λάρνακας, όπου είχε ρυμουλκηθεί για προληπτικούς λόγους, όταν διαπιστώθηκε επικίνδυνη κλίση από λάθος στο σύστημα υπολογιστών του πλοίου. Λάθος το οποίο τελικά απέβη μοιραίο. Φημολογείται ότι οι ιδιοκτήτες δεν διεκδίκησαν την αποζημίωση από την ασφαλιστική εταιρεία και δεν έγιναν ποτέ επίσημες έρευνες. Η Ζηνοβία μετέφερε περισσότερα από 120 οχήματα και φορτηγά, όταν βυθίστηκε στα 130 πόδια. Το ναυάγιο προσφέρεται για καταδύσεις όλων των επιπέδων: από μια απλή βουτιά για τον πιο αρχάριο δύτη γύρω στα 16 μέτρα ή για μια πιο δύσκολη επιλογή, από έναν πιο έμπειρο στο κατώτερο κατάστρωμα οχημάτων και το μηχανοστάσιο. Ο δύτης θα διαπιστώσει ποικίλη θαλάσσια ζωή (τσιπούρες, σφυρίδες ακόμα και μπαρακούντα), αλλά αυτό που θα τον καθηλώσει είναι η απόκοσμη αίσθηση ενός » πλοίου φαντάσματος «.
7. MV captain Keith Tibbetts , Νήσοι Κεϊμαν
Αυτή η ρωσική φρεγάτα 330 ποδιών ήρθε από την Κούβα και βυθίστηκε σκόπιμα στα ανοικτά των ακτών cayman brac για να δημιουργήσει έναν τεχνητό ύφαλο, ο οποίος σήμερα αποτελεί παράδεισο για τους δύτες. Είχε κατασκευαστεί το 1984 από τη Σοβιετική Ένωση για το κουβανέζικο ναυτικό και αργότερα πουλήθηκε στις νήσους cayman όπου ονομάστηκε Keith Tibbetts προς τιμή ενός ντόπιου δύτη. Λιθρίνια, θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες και σμέρνες κυκλοφορούν στο ναυάγιο. Υπάρχουν όμως και δυο μόνιμοι κάτοικοι: o Boris, ένα μεγάλο ψάρι, και o Charlie μια τεράστια σμέρνα, όπως ονομάστηκαν από τους δύτες. Το πλοίο έχει κοπεί στα δυο από καταιγίδες και ρεύματα, κάνοντας έτσι ευκολότερη την πρόσβαση των δυτών. Ιδιαίτερος πόλος έλξης είναι η τιμονιέρα και τα κανόνια.
6. SS Yongala, στα ανοιχτά των ακτών Ayr, Αυστραλία
Αυτό το μαγευτικό αυστραλέζικο επιβατηγό πλοίο, που βρίσκεται εντός του Μεγάλου κοραλλιογενούς υφάλου (great coral reef) παρέμενε αθέατο για μισό αιώνα, από τότε που βυθίστηκε σε κυκλώνα το 1911 παίρνοντας μαζί του στον υγρό τάφο και τους 121 επιβάτες και πλήρωμα. Σήμερα φιλοξενεί γιγάντιους ροφούς, κοπάδια από τεράστια ψάρια και θαλάσσιες χελώνες. Το ναυάγιο βρίσκεται μόλις 30 λεπτά από την ακτή και αποτελεί κορυφαίο προορισμό, αφού πάνω από 10.000 δύτες το επισκέπτονται κάθε χρόνο.
5. Blackjack B 17 , Milne bay, Παπούα Νέα Γουινέα
Το blackjack ήταν ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος της Boeing και γι’ αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο ναυάγιο. Βρίσκεται σε αμμώδη βυθό, σε βάθος 45 μέτρων κοντά στις ακτές της Παπούα Νέα Γουινέα, μετά από μια επιτυχή αποστολή βομβαρδισμού στην Ιαπωνία. Στην επιστροφή το αεροπλάνο έπεσε σε τρομερή θύελλα, αλλά οι χειριστές κατάφεραν να το φτάσουν κοντά στην ακτή. Το δεκαμελές πλήρωμα είχε αρκετό χρόνο να διασωθεί πριν να βυθιστεί το αεροπλάνο. Σήμερα παραμένει άθικτο, παρά την όχι και τόσο ομαλή προσγείωση και γι’ αυτό οι δύτες μπορούν να επιθεωρήσουν το πιλοτήριο και τα όπλα ανάμεσα στα ψάρια. Τα καθίσματα είναι επίσης στη θέση τους και μπορεί κάποιος εύκολα να φέρει στο μυαλό του την εικόνα του πιλότου και του συγκυβερνήτη στις τελευταίες δραματικές στιγμές. Τα κρυστάλλινα νερά της Παπούα Νέας Γουινέας και η άριστη κατάσταση του αεροσκάφους συντελούν ώστε το σημείο αυτό να προσελκύει το ενδιαφέρον των δυτών.
4. Fujikawa maru, Truk, Μικρονησία
Η λιμνοθάλασσα Truk είναι σίγουρα το μεγαλύτερο πολεμικό ναυάγιο του κόσμου. Στον βυθό της φιλοξενεί ολόκληρο ιαπωνικό στόλο -60 πλοία και δεκάδες αεροπλάνα -που καταστράφηκαν το 1944, όταν οι αμερικανικές αεροπορικές δυνάμεις σε μια επιχείρηση αστραπή, επιτέθηκαν στη ναυτική βάση του ιαπωνικού αυτοκρατορικού ναυτικού στην λιμνοθάλασσα Truk στην Μικρονησία. Η επιχείρηση πήρε το όνομα Hailstorm (χαλαζόπτωση) και συγκρίνεται σε αιφνιδιασμό και αποφασιστικότητα με την αντίστοιχη ιαπωνική στο Περλ Χάρμπορ. Σήμερα, η λιμνοθάλασσα είναι ένας απίστευτος συνδυασμός τροπικών νερών και έντονης θαλάσσιας ζωής, που φιλοξενείται στο βυθό ανάμεσα στα απομεινάρια των ιαπωνικών δυνάμεων. Είναι η μεγαλύτερη περιοχή στον κόσμο σε συγκέντρωση ναυαγίων, με αποτέλεσμα η επίσκεψη σε αυτήν να είναι το όνειρο κάθε δύτη. Αεροσκάφη, τανκς, πλοιάρια , όπλα μπερδεύονται ανάμεσα σε πολύχρωμα ψάρια και κοράλλια. Μέσα σε αυτή την καταδυτική πανδαισία ξεχωρίζει το πολεμικό πλοίο των 7.000 τόνων, το fujikawa maru που στέκεται σχεδόν όρθιο σε ρηχά νερά και γι’ αυτό είναι εύκολα προσβάσιμο. Η γέφυρα, το μηχανοστάσιο, και το αμπάρι καλύπτονται από κοράλλια δημιουργώντας ένα μοναδικό θέαμα.
3. USS, Oriskany, Pensakola, Φλόριντα
Το αεροπλανοφόρο Oriskany του αμερικανικού ναυτικού κρατά σήμερα το ρεκόρ ως ο μεγαλύτερος τεχνητός ύφαλος του κόσμου. Αφού πήρε μέρος σε αποστολές στην Κορέα και στο Βιετνάμ, το Oriskany μήκους 900 ποδιών και 30.000 τόνων, βυθίστηκε εσκεμμένα στον κόλπο του Μεξικού το 2006 στο πλαίσιο ενός πιλοτικού προγράμματος για τη δημιουργία τεχνητών υφάλων. Στέκεται όρθιο μόλις 20 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε συνδυασμό με τη μοναδική θαλάσσια ζωή, αποτελεί ιδανική επιλογή και για δύτες αναψυχής, αλλά και για πιο έμπειρους δύτες. Το Oriskany αναφέρεται και στην ταινία Top Gun ως το αεροπλανοφόρο από το οποίο πετούσε ο πατέρας του βασικού ήρωα στον πόλεμο του Βιετνάμ.
2. Thistlegorm, Sharm el – sheikh, Αίγυπτος
Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα από τα διασημότερα και πιο πολυσύχναστα ναυάγια στον κόσμο. Ανακαλύφθηκε από τον Ζακ Υβ Κουστώ, που αξιοποίησε πληροφορίες από τους ψαράδες της περιοχής. Το Τhislegorn ήταν ένα βρετανικό πλοίο της εμπορικής ναυτιλίας που βυθίστηκε από γερμανικά βομβαρδιστικά στον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το πλοίο αυτό των 400 ποδιών μετέφερε μοτοσικλέτες, φορτηγά Bedford και τουφέκια Lee Enfield, όταν χτυπήθηκε από μια γερμανική βόμβα το 1941 που ανατίναξε την αριστερή πλευρά όπου βρισκόταν η δεξαμενή πυρομαχικών στο αμπάρι. Η έκρηξη διέλυσε την οροφή του πλοίου, δίνοντας στους δύτες την δυνατότητα να εξερευνούν τα εμπορεύματα του. Σφυροκέφαλοι καρχαρίες αλλά και ψάρια ασυνήθιστου μεγέθους συνθέτουν το παζλ της περιοχής. Το μόνο μειονέκτημα είναι πως το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και συχνά λέγεται ότι πάνω από 20 βάρκες κατάδυσης σταθμεύουν πάνω από το ναυάγιο, μεταφέροντας μεγάλο αριθμό δυτών, αφού το μικρό βάθος επιτρέπει κατάδυση χωρίς ιδιαίτερο εξοπλισμό ή εκπαίδευση.
1. SS President Coolidge, Βανουάτου
Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο προσβάσιμα ναυάγια, αλλά και το όνειρο κάθε δύτη. Το Coolidge ήταν ένα πολυτελέστατο υπερωκεάνιο, το οποίο ανακατασκευάστηκε για να μεταφέρει αμερικάνικα στρατεύματα. Τον Οκτώβριο του 1942, στην προσπάθειά του να προσεγγίσει το λιμάνι Espiritu Santo, το μεγαλύτερο νησί του Βανουάτου στον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό όπου υπήρχε ναυτική βάση, έπεσε σε νάρκες. Τα στρατεύματα πλην δυο απωλειών έφτασαν με ασφάλεια στη στεριά. Σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο ναυάγιο του είδους του από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και είναι ιδιαίτερα προσβάσιμο. Ωστόσο απαιτούνται τουλάχιστον 10 καταδύσεις για να καλύψει κάποιος όλο το πλοίο. Εκτός από το ίδιο το πλοίο που παρουσιάζει ενδιαφέρον, υπάρχει άφθονος στρατιωτικός εξοπλισμός, κανόνια Howitzer, φορτηγά της General Motors corporation, τζιπ και ερπυστριοφόρα οχήματα….