Στην τελική φάση της ανέλκυσης του ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ παρευρέθηκαν σήμερα ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Νεκτάριος Σαντορινιός, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος, κ. Σωκράτης Φάμελλος, ο Ειδικός Γραμματέας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του ΥΠΕΝ, κ. Δημήτρης Δερματάς, ο Γενικός Γραμματέας Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Διονύσιος – Χαράλαμπος Καλαματιανός, ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, Αντιναύαρχος ΛΣ Σταμάτης Ράπτης και ο Διοικητής της Δημόσιας Αρχής Λιμένων, κ. Δημοσθένης Μπακόπουλος.
Το κυβερνητικό κλιμάκιο, συνοδευόμενο από εκπροσώπους των ΜΜΕ, επιθεώρησε το ανελκυσμένο πλοίο από Περιπολικό Ανοικτής Θαλάσσης του Λιμενικού Σώματος και έκαναν τις ακόλουθες διαπιστώσεις.
Σωκράτης Φάμελλος
Είμαστε εδώ όλοι σήμερα και το υπουργείο Ναυτιλίας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Eνέργειας για να διαπιστώσουμε ότι ολοκληρώθηκε η ανέλκυση του Αγία Ζώνη II και ότι εξελίσσεται όλο το σχέδιο της διαχείρισής του πλέον ως περιβαλλοντικό απόβλητο, αλλά και της διαχείρισης της όλης υπόθεσης με βάση την αρχή ο «ρυπαίνων πληρώνει».
Πριν από 2,5 μήνες είχαμε ένα θλιβερό περιστατικό, επικίνδυνο για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και το περιβάλλον του Σαρωνικού, αποδείχτηκε όμως ότι και σε ένα τόσο δύσκολο περιστατικό το οποίο είχε και ιδιαίτερη επέκταση, η χώρα μας παρ’ όλες τις δυσκολίες, κατόρθωσε να κάνει πολλά πράγματα για πρώτη φορά και με επιτυχία.
Να ολοκληρώσει με μηχανικούς και φυσικούς τρόπους τον καθαρισμό των παραλιών, να εγκαταστήσει γραφείο του IOPC Funds για την αποζημίωση των πληγέντων, να συνεργαστεί για πρώτη φορά με το σκάφος απορρύπανσης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας EMSA, να κάνει ανέλκυση ναυαγίου για πρώτη φορά και να διαχειριστεί και τα απόβλητα που έχουν παραχθεί. Και αυτό σας το βεβαιώνουμε, βάση της διαρκούς επίβλεψης της επιθεώρησης περιβάλλοντος. Όλα τα απόβλητα, τα οποία έχουν συλλεχθεί στη διαχείριση του ναυαγίου, έχουν διαχειριστεί με περιβαλλοντικά ασφαλή τρόπο, σε πλήρη αντίθεση με αυτό που γινόταν για χρόνια στην Ελλάδα, όταν για δεκαετίες τα επικίνδυνα απόβλητα τα βρίσκαμε στις αυλές των βιομηχανιών.
Η Ελλάδα αποδεικνύει ότι και στο περιβάλλον μπορεί να τα καταφέρει, γιατί το περιβάλλον είναι ο πλούτος της χώρας μας και από την πρώτη ημέρα του ναυαγίου οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος ήταν εδώ, σε συνεργασία με τα στελέχη του Λιμενικού και του υπουργείου Ναυτιλίας. Αξίζει να τους ευχαριστήσουμε όλους όσους συνέβαλαν στην επιχείρηση αυτή, γιατί αποδείχτηκε ότι έχουμε διαμάντια στο Δημόσιο Τομέα, στελέχη που κάνουν το καλύτερο δυνατό για το περιβάλλον και για τη χώρα τους. Τα στελέχη έκαναν το καλύτερο δυνατό και πέτυχαν στο έργο που τους ανέθεσε η Πολιτεία. Νομίζω, μετά το καθαρισμό των παραλιών αυτό που έρχεται στην ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος είναι η αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς και στο θαλάσσιο οικοσύστημα και η αποκατάσταση όλου του οικοσυστήματος.
Πλέον την ευθύνη αναλαμβάνουν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος μαζί με το Γραφείο Αποκατάστασης Περιβαλλοντικής Ζημιάς. Έχουμε μια πλήρη σειρά μετρήσεων που εξελίσσονται πάρα πολύ καλά, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά στη θαλάσσια στήλη είναι πολύ θετικά. Όμως θα υπάρχει κι ένα εξαντλητικό σχέδιο αποκατάστασης και του πυθμένα του Σαρωνικού. Να το πω πρακτικά ο Σαρωνικός, μετά από αυτή την παρέμβαση θα είναι σε καλύτερη κατάσταση από ότι ήτανε πριν το ναυάγιο. Θα έχουμε μια πολύ καλή οικοσυστηματική ανάλυση και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα προφανώς για την αλιεία και την κολύμβηση, αλλά και για όλα τα στάδια των τροφικών αλυσίδων. Γιατί θέλουμε να είμαστε ήσυχοι και να απολαμβάνουμε αυτό το φυσικό αγαθό, το περιβάλλον, που έχουμε στη χώρα μας. Το έργο αυτό θα εξελιχθεί πάλι με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Ουσιαστικά θα χρεωθεί στα ασφαλιστικά συμβόλαια η αποκατάσταση του οικοσυστήματος και οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, μαζί με το Γραφείο Αποκατάστασης Περιβαλλοντικής Ζημιάς, μαζί και με το ΕΛΚΕΘΕ θα επιβλέψουν την αποκατάσταση και του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι με βάση τους φυσικούς παράγοντες, το οικοσύστημα έχει ήδη αποκατασταθεί. Η ρύπανση έχει συλλεχθεί δεν υπάρχουν πετρελαιοειδή πλέον ούτε στις ακτές ούτε στην επιφάνεια της θάλασσας. Έχει γίνει μια εξαντλητική απορρύπανση , όλα αυτά έχουν συλλεχθεί και τα έχουμε διαχειριστεί ως απόβλητα, όπως είπα. Τώρα θα παρέμβουμε για την αποκατάσταση της τροφικής και της βιολογικής αλυσίδας στον πυθμένα, ώστε να μην υπάρχει καμία υπόνοια για κανένα κίνδυνο στο μέλλον.
Νεκτάριος Σαντορινιός
Σήμερα είναι η τελευταία φάση του ναυαγίου Αγία Ζώνη ΙΙ που βυθίστηκε στις 10 Σεπτεμβρίου και ρύπανε τις παραλίες του Σαρωνικού Κόλπου. Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος και τον Αναπληρωτή Υπουργό, κ. Σωκράτη Φάμελο, ο οποίος είναι σήμερα παρών, καταφέραμε να κάνουμε πράξη ότι δεν είχε γίνει τα προηγούμενα χρόνια: να ανελκύσουμε το πρώτο ναυάγιο στην Ελλάδα.
Το Αγία Ζώνη ΙΙ αποτελεί πλέον και οριστικά παρελθόν για τη χώρα μας και τις θάλασσές μας. Είναι η πρώτη φορά που ένα βυθισμένο πλοίο ανελκύεται με βάση τη περιβαλλοντική νομοθεσία. Είναι η πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια, που ένα ναυάγιο, το οποίο έχει προκαλέσει εκτεταμένη ρύπανση βγαίνει στην επιφάνεια, και μάλιστα μόλις δυόμισι μήνες από τότε που έλαβε χώρα το περιστατικό. Είναι η πρώτη φορά που οι εργασίες καθαρισμού των ακτών, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, ολοκληρώνονται με επιτυχία.
Έχοντας ως γνώμονα την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», που προβλέπεται στο Προεδρικό Διάταγμα 55 του 1998, η όλη διαδικασία της ναυαγιαίρεσης γίνεται χωρίς ο ελληνικός λαός να πληρώσει ούτε ένα ευρώ.
Με βάση αυτή την αρχή και σε συνδυασμό με την δηλωθείσα πολιτική βούληση, σκοπός μας είναι το Αγία Ζώνη ΙΙ να είναι το πρώτο από τα δεκάδες καταγεγραμμένα ναυάγια που πρόκειται να σηκώσουμε από τις ελληνικές θάλασσες. Ελπίζουμε ότι πολύ σύντομα θα είμαστε μάρτυρες και άλλων τέτοιων σκηνών, όπου ναυάγια, για χρόνια θαμμένα στο βυθό, περιβαλλοντικές βόμβες μέσα στη θάλασσα, θα ανελκύονται, θέτοντας τους υπεύθυνους μπροστά στις ευθύνες που έχουν απέναντι στο περιβάλλον και τον ελληνικό λαό.
Τα επόμενα βήματα που θα ακολουθήσουν τη σημερινή διαδικασία είναι ότι μόλις το πλοίο αποκτήσει ξανά την πλευστότητά του, αναμένεται να ρυμουλκηθεί σε ναυπηγείο της Σαλαμίνας. Εκεί θα φρουρείται από το Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή, κατόπιν εντολών των Εισαγγελικών Αρχών, εωσότου διερευνηθούν από εμπειρογνώμονες τα αίτια της βύθισης. Στη συνέχεια και μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα των Αρχών, η ιδιοκτήτρια εταιρεία θα αναλάβει, πιθανότατα τη διάλυσή του.
Για ακόμη μια φορά θέλω να ευχαριστήσω τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος για την κοπιαστική τους εργασία, τις ιδιωτικές εταιρείες που οργάνωσαν στην επιχείρηση ανέλκυσης και τον ίδιο τον Αναπληρωτή Υπουργό, κ. Φάμελλο για την συνεργασία.
Δημοσθένης Μπακόπουλος
Για εμάς, στην Δημόσια Αρχή Λιμένα, το Αγία Ζώνη ΙΙ είναι η επανάσταση του αυτονόητου:
Για πολλά χρόνια είχαμε ένα προεδρικό διάταγμα, το οποίο δεν εφαρμοζόταν ποτέ, ενώ έπρεπε. Πολλά ναυάγια που έπρεπε να έχουν ανελκυθεί και όμως παρέμεναν στη θάλασσα. Κόστη ανέλκυσης που έπρεπε να πληρώνουν οι ασφαλιστικές και που όμως δεν τα πλήρωναν.
Με το Αγία Ζώνη ΙΙ, για εμάς στη ΔΑΛ, ξεκινάει η αντίστροφη μέτρηση. Από τα 55 καταγεγραμμένα ναυάγια που έχουν εγκαταλειφθεί στον πυθμένα του Αργοσαρωνικού, μας έχουν μείνει 54 που πρέπει και αυτά να βγουν. Όλοι μαζί, εφαρμόζοντας την νομοθεσία, θα μετράμε σύντομα αντίστροφα, 53, 52, κτλ.
Τέλος, μεγάλος στόχος, στο πλαίσιο των εντολών της πολιτικής ηγεσίας, παραμένει η ανέλκυση του Sea Diamond από το λιμάνι της Σαντορίνης, για την οποία εργαζόμαστε συστηματικά και με επιμονή.
