Ο δείκτης «2020 Xinhua-Baltic International Shipping Centre Development (ISCD) Index» αποτυπώνει την απόδοση των μεγαλύτερων πόλεων του κόσμου, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως η διακίνηση φορτίων, οι υποδομές, το βάθος και το εύρος των επαγγελματικών υπηρεσιών θαλάσσιας υποστήριξης που παρέχονται, καθώς και το γενικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Η αναρρίχηση του Πειραιά στην κορυφή των λιμανιών της Μεσογείου και στην τετράδα της Ευρώπης στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, καθώς και το ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα, που υλοποιεί, συνέβαλαν τα μέγιστα για την άνοδό του στη συγκεκριμένη λίστα.
Γεγονός, λοιπόν, είναι ότι το λιμάνι του Πειραιά εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και κερδίζει συνεχώς πόντους έναντι ανταγωνιστικών λιμένων, τόσο εντός Ευρώπης όσο και παγκοσμίως. Το ερώτημα που τίθεται είναι: «Πώς μπορεί να φτάσει ακόμα ψηλότερα;».
Η σημασία ενός συγκροτημένου ναυτιλιακού cluster
Όπως λέει στο Reporter ο κ. Γεώργιος Βαγγέλας, ειδικός σε ζητήματα ναυτιλίας και διοίκησης λιμένων «η άνοδος της ευρύτερης περιοχής Αθήνας – Πειραιά στην παγκόσμια κατάταξη των ναυτιλιακών κέντρων είναι αναμενόμενη, καθώς επωφελήθηκε από τη δυναμική που παρουσιάζει το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο συνεχώς αυξάνει τη διακίνηση και την συνδεσιμότητά του στα παγκόσμια ναυτιλιακά δίκτυα. Μέσα σε μία δεκαετία (2009 – 2019), το λιμάνι έχει αυξήσει τη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων κατά 842%».
Ωστόσο, επισημαίνει ότι «ο όρος “ναυτιλιακό κέντρο” προϋποθέτει αρκετά περισσότερα από την ύπαρξη ενός λιμένα διεθνούς εμβέλειας. Ειδικά στην περίπτωση του Πειραιά, πρέπει να υπάρξει εμπλουτισμός του λεγόμενου “ναυτιλιακού cluster” και κυρίως να υπάρξει ένας στενότερος συντονισμός μεταξύ των επιχειρήσεων και των φορέων που το αποτελούν. Γίνεται συνεχώς λόγος για το ναυτιλιακό cluster, αλλά το ίδιο το cluster δεν γνωρίζει την ύπαρξή του και κυρίως τη σύστασή του».
Γεώργιος Βαγγέλας
«Κλειδί», λοιπόν, για την περαιτέρω ανάδειξη της περιοχής ως παγκόσμια ναυτιλιακή μητρόπολη είναι ένα ενισχυμένο και οργανωμένο ναυτιλιακό οικοσύστημα φορέων και επιχειρήσεων. Σύμφωνα με στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ), περισσότερες από 1.300 ναυτιλιακές και σχετικές με τη ναυτιλία εταιρείες εδράζουν στον Πειραιά και τις γύρω περιοχές. Το οικοσύστημα της ναυτιλίας στον Πειραιά έχει στο κέντρο του την ποντοπόρο ναυτιλία. Πρόκειται για ένα cluster που παρουσιάζει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της συγκέντρωσης ανθρώπων που ελέγχουν πάνω από 5.000 πλοία. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτή η δυναμική που παρουσιάζει ο Πειραιάς.
Τον ρόλο ενός τέτοιου cluster αποτύπωσε μεγάλη έρευνα της Deloitte. Το συμπέρασμα ήταν ότι ένα ναυτιλιακό οικοσύστημα επιτρέπει σε κάθε μέλος να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό, χωρίς να χρειαστεί να θυσιάσει την ευελιξία του, αυξάνοντας τελικά την παραγωγικότητά του. Παράλληλα, καθορίζεται η κατεύθυνση και ο ρυθμός της καινοτομίας, που θα οδηγήσει σε μελλοντικά παραγωγικά αποτελέσματα και τέλος κινητοποιείται ο σχηματισμός νέων επιχειρήσεων, επεκτείνοντας και ενισχύοντας το cluster στο σύνολό του.
Οι προσπάθειες του Maritime Hellas
Μία πρωτοβουλία με αυτούς τους στόχους ήταν η δημιουργία του Maritime Hellas, από την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, το Ναυτικό Επιμελητήριο και το ΕΒΕΠ. Τα μέλη του είναι επιχειρήσεις, ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιστημονικοί φορείς, επιμελητήρια, εξειδικευμένα δικηγορικά γραφεία και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σχετικά με τη ναυτιλιακή βιομηχανία και την ευρύτερη διαχείριση φορτίων.
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ και βασικός μέτοχος του Maritime Hellas, κ. Βασίλης Κορκίδης δίνει, μέσω του Reporter, το στίγμα των προσπαθειών που υλοποιεί αυτή η πρωτοβουλία και εστιάζει στις δραστηριότητες του λιμανιού.
Βασίλης Κορκίδης
Σκοπός του Maritime Hellas, σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη είναι «η ενίσχυση της ελληνικής ναυτιλίας και η πιο ενεργή συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων και φορέων, που εκπροσωπούν την εν γένει ναυτιλιακή δραστηριότητα με πολλαπλά οφέλη προβολής, εξωστρέφειας και ανάπτυξης συνεργασιών». Προς αυτήν την κατεύθυνση το Maritime Hellas έχει απευθύνει πρόσκληση και έχει αναθέσει στο Ναυτιλιακό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πειραιά μια αναλυτική μελέτη για μια πιο δυναμική παρουσία του cluster εντός και εκτός Ελλάδος.
Μιλώντας για τις τελευταίες δράσεις που έχει αναλάβει το Maritime Hellas, ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ στέκεται στην παρέμβαση για τους τροφο-εφοδιασμούς των πλοίων, οι οποίοι αποτελούν μία εκ των εξαγωγικού χαρακτήρα δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται από το λιμάνι του Πειραιά. Όπως λέει, «η παρέμβαση ήταν επιτυχής. Εκφράσαμε την ικανοποίησή μας για τη συνδρομή των αρμόδιων υπουργών στην άρση των τελωνειακών εμποδίων στην εξαγωγική δραστηριότητα του εφοδιασμού πλοίων. Το ΕΒΕΠ, σε συνεργασία με την ΕΕΕ και το ΝΕΕ, και κοινό όχημα το “Maritime Hellas”, θέτουν κοινούς στόχους για την άρση όλων των διαδικαστικών εμποδίων σε εφοδιασμούς πλοίων, καθώς και για κάθε υπηρεσία στην ελληνική και παγκόσμια ναυτιλία».
Τα ιδρυτικά μέλη του Maritime Hellas
Συγκεκριμένα τώρα για το λιμάνι του Πειραιά, ο κ. Κορκίδης αναφέρεται στη θετική επίδοσή του στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων το πρώτο εξάμηνο του 2020. «Εν μέσω της χειρότερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων δεκαετιών το λιμάνι του Πειραιά κατορθώνει να εμφανίσει αρκετά συγκρατημένη πτώση της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων, που υπό τις παρούσες συνθήκες, συνιστά σημαντική επιτυχία» υπογραμμίζει και προσθέτει: «Γι’ αυτό, διατηρώ την αισιοδοξία μου για την ανάκαμψη της κίνησης στο δεύτερο εξάμηνο του έτους».
Αναφορικά, τέλος, με τα επενδυτικά σχέδια του λιμανιού, επισημαίνει: «Το λιμάνι βρίσκεται σε φάση υλοποίησης του master plan, στο οποίο, μάλιστα, πρόσφατα δημοσιεύθηκε προκήρυξη για την πρόσληψη προσωπικού. Διατηρούμε ζωντανό τον διάλογο με τη νέα διοίκηση της ΟΛΠ, δεδομένου ότι η οικονομία και η ανάπτυξη δε διακρίνονται από στατικότητα, αλλά από διαρκή κίνηση και άρα απαιτεί διάλογο σε μία κατεύθυνση win win για το πειραϊκό, και όχι μόνο, επιχειρείν».