Ο διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) αποτελεί ένα πολυεθνικό διακυβερνητικό όργανο του ΟΗΕ και ο οποίος ασχολείται και επιβλέπει θέματα της διεθνούς ναυσιπλοΐας που σχετίζονται με την ασφάλεια των πλοίων, την ρύπανση του θαλασσίου περιβάλλοντος και γενικότερα ζητήματα της Ναυτιλιακής δραστηριότητας.
Πρόκειται για έναν οργανισμό που ασχολείται επίσης με την εκπαίδευση των Ναυτικών, την διαχείριση όλων των τύπων των φορτίων και στα πλαίσια των δραστηριοτήτων σχεδιάζει και τις προδιαγραφές και τις διαδικασίες για την τήρηση των δεσμευτικών αποφάσεών του για τα μέλη του.
Ορισμένοι από τους κανόνες που έχει επεξεργασθεί ο IMO είναι 1) Η συνθήκη ασφάλειας ζωής στην θάλασσα (SOLAS), 2) Συνθήκη περιορισμού θαλάσσιας ρύπανσης (MARPOL), 3) Κανόνες διεθνούς Ισάλου γραμμής, 4) Κανόνες ασφάλειας πλοίων και λιμένος, 5) Παγκόσμιο σύστημα κινδύνου και ασφάλειας (GMDSS) κ.λπ.
Από τα παραπάνω που αφορούν μια τεράστια γκάμα αρμοδιοτήτων του IMO στις ναυτιλιακές δραστηριότητες προκύπτει μεταξύ των άλλων ότι είναι στην δικαιοδοσία του και τα θέματα κατασκευών πλοίων σε παγκόσμια κλίμακα και σε αυτό το σκέλος εμπλέκεται και η ναυπηγική βιομηχανία.
Για τα παραπάνω ζητήματα η εμπειρία δείχνει ότι παρά το γεγονός ότι σε αυτόν συμμετέχει η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών του πλανήτη μας, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, τον κυρίαρχο λόγο και ρόλο καθώς και τους άξονες της πολιτικής του τον καθορίζουν οι δυνάμεις των ΗΠΑ – Ευρώπης – Ιαπωνίας και Κίνας.
Ανάμεσα σε αυτές τις δυνάμεις πέρα από την συμμαχία και την σύμπλευσή τους στην δράση του IMO συχνά διαμορφώνονται ανταγωνιστικά συμφέροντα τα οποία αντικατοπτρίζουν τις ιδιαίτερες επιδιώξεις του μεγάλου κεφαλαίου κάθε χώρας ξεχωριστά καθώς και τα τμήματά του όπου κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει το μεγάλο κεφάλαιο του εφοπλιστικού λόμπυ και της ναυπηγικής βιομηχανίας.
Οι παραπάνω συμμαχίες αλλά και οι αντιθέσεις διαμορφώνουν το πλαίσιο της πολιτικής του που τελικά καθορίζει τόσο τις αποφάσεις όσο και τις δράσεις του.
Η Ελλάδα παραδοσιακά αποτελεί μια ισχυρή ναυτιλιακή δύναμη που συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πρώτες στον κόσμο και η πρώτη με διαφορά στον αριθμό πλοίων και χωρητικότητας στην Ευρώπη.
Δεν είναι του παρόντος σημειώματος να αναφερθούμε ποιοι παράγοντες και αιτίες συνετέλεσαν στο να βρεθεί η ελληνική ναυτιλία στην κορυφή της παγκόσμιας ναυτιλιακής πυραμίδας. Έχει όμως ξεχωριστή σημασία να υπογραμμίσουμε ότι η πολιτική που άσκησε διαχρονικά η χώρα μας στα πλαίσια του IMO με όλες ως τώρα τις κυβερνήσεις ήταν και είναι η μονομερής στήριξη του ελληνικού εφοπλισμού.
Από αυτήν την ασκούμενη πολιτική όχι μόνο δεν εξαιρείται και η «πρώτη φορά αριστερά» αλλά αντίθετα με δείγματα γραφής που έδωσε έως τώρα πολλά, απέδειξε ότι ενεργεί ως πιστός υπηρέτης του εφοπλιστικού κεφαλαίου στην υπεράσπιση των συμφερόντων του σε αυτό τον σημαντικό διεθνή οργανισμό.
Μάλιστα ο λαλίστατος και πολυπράγμων Πρόεδρος της Ε.Ε.Ε Θεόδωρος Βενιάμης σε κάθε δημόσια ευκαιρία τονίζει μετ’ επαίνων την «αγαστή συνεργασία της κυβέρνησης – εφοπλιστών» τόσο στον IMO όσο και στα άλλα υπερεθνικά όργανα και οργανισμούς όπως είναι ο ILO, η Ευρωπαϊκή Ένωση κ.λπ.
Το παρασιτικό εφοπλιστικό κεφάλαιο πανηγυρίζει δικαίως που η «αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ ωρίμασε και είδε ως κυβερνητικό κόμμα ότι η Ναυτιλία αποτελεί «σπουδαίο εθνικό κεφάλαιο» το οποίο είχε και έχει τεράστια συνεισφορά στην χώρα!!!
Οι εφοπλιστές θεωρούσαν και εξακολουθούν να θεωρούν τεράστιο πολιτικό πλεονέκτημα να έχουν στους διεθνείς οργανισμούς την στήριξη της εκάστοτε κυβέρνησης η οποία να υπερασπίζεται τα συμφέροντά τους αφού μέσα από αυτήν την στήριξη αποκτούν διεθνές κύρος, ασκούν επιρροή στην λήψη των αποφάσεων και ταυτόχρονα τους εξασφαλίζονται καλύτεροι και ευνοϊκότεροι όροι στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα, στην διεθνή ναυλαγορά, στους ασφαλιστικούς οργανισμούς, ακόμη και στο διεθνές τραπεζικό σύστημα.
Με την σειρά της η κυβέρνηση και ο Αλέξης Τσίπρας εκθειάζει, προβάλει και αναδεικνύει το «επιχειρηματικό δαιμόνιο των ελλήνων εφοπλιστών» και στην πραγματικότητα αποτελεί κλοτσοσκούφι στα πόδια των εφοπλιστών αφού άφησε ανέγγιχτο το αμαρτωλό θεσμικό πλαίσιο της επιχειρηματικής εφοπλιστικής ασυδοσίας.
Η εφοπλιστόδουλη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ έχει φέρει σε αμηχανία την Ν.Δ και τα υπόλοιπα συστημικά κόμματα τα οποία δεν προβαίνουν στην παραμικρή άσκηση αντιπολίτευσης στην κυβερνητική ναυτιλιακή πολιτική…..
Πρόσφατα στις 7 με 16/6/2017 πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, έδρα του IMO, η 98η Σύνοδος της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας.
Έχει ενδιαφέρον να καταγράψουμε από τις επίσημες γραπτές οδηγίες του Υπουργού Ε.Ν προς το κλιμάκιο των Λιμενικών Αξιωματικών που εκπροσώπησαν το ΥΕΝ στην Σύνοδο αυτή, έτσι ώστε να βγάλουμε απτά συμπεράσματα για το περιεχόμενο των πολιτικών της κυβέρνησης.
Στο γενικό πλαίσιο οδηγιών στο έγγραφο αυτό σημειώνεται: «Η ελληνική αντιπροσωπεία πρέπει να εστιάσει στα θέματα ασφάλειας του πλοίου και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, χωρίς αναίτιες διοικητικές διαδικασίες ως προς τον τρόπο εναρμόνισης – εφαρμογή των υφιστάμενων διεθνών συμβάσεων και χωρίς αναίτιες επιβαρύνσεις στο κόστος ναυπήγησης των νέων πλοίων ή της εκμετάλλευσης των υπαρχόντων πλοίων.
Επίσης στο ίδιο γενικό πλαίσιο οδηγιών υπογραμμίζεται:
«Θα πρέπει να αποφεύγεται η λήψη ή υποστήριξη αποφάσεων ή και προτάσεων οι οποίες δεν τεκμηριώνονται επαρκώς με βάση σχετικές μελέτες ή και ενδεχομένως να επιφέρουν σοβαρές επιβαρύνσεις στα υπάρχοντα πλοία…..
Τέλος στο ίδιο κείμενο οδηγιών αναφέρεται προς την αντιπροσωπεία: ότι το γενικό πλαίσιο οδηγιών καθώς και οδηγίες τεχνικού χαρακτήρα υπό μορφή παραρτήματος διαμορφώθηκαν μετά από διαβούλευση με τις αρμόδιες διευθύνσεις ΥΝΑΝΠ και φορείς της Ναυτιλίας.
Στις πρώτες δύο παρατηρήσεις φαίνεται ωμά και ξετσίπωτα ότι τα θέματα ασφάλειας υποβαθμίζονται όταν ο λόγος γίνεται για τυχόν επιβάρυνση των εφοπλιστών και των πλοίων τους!!!
Στην τρίτη παρατήρηση ανοιχτά και ξεδιάντροπα ομολογούν ότι οι οδηγίες καθορίστηκαν έπειτα από διαβούλευση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΕΝ με φορείς της Ναυτιλίας, δηλαδή τους εφοπλιστές.
Όμως η επίσημη εκπροσώπηση των Ναυτεργατών στον ΙΜΟ όχι μόνο δεν συμμετείχε στην διαβούλευση αλλά το κείμενο της δόθηκε ενώ είχε αρχίσει τις εργασίες της η σύνοδος της Επιτροπής Ασφάλειας!!!!
Σημειώνουμε ότι αυτή η διαδικασία ακολουθείται πιστά από όλες τις κυβερνήσεις και όλους τους Υπουργούς Ναυτιλίας τα τελευταία χρόνια!!!
Συμπληρωματικά για να δώσουμε και μια σειρά ακόμη δείγματα γραφής της φιλοεφοπλιστικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, να σημειώσουμε την πρωτοφανή και σκανδαλώδη πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την στήριξη των εφοπλιστών στην έκδοση ναυτιλιακών ομολόγων η οποία είναι σε πλήρη εξέλιξη, την απροκάλυπτη συμπαράσταση που έχουν οι έλληνες εφοπλιστές από την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού που εξετάζει το αντιλαϊκό και προκλητικό σύστημα των φοροαπαλλαγών τους, τις διαδοχικές συναντήσεις του Κουρουμπλή με τους μεγαλοσχήμονες του εφοπλιστικού λόμπυ, τις διαδοχικές επισκέψεις του στο committee του Λονδίνου και τις επιμέρους επαφές με μεγαλοεφοπλιστές που έχουν την έδρα τους στην βρετανική πρωτεύουσα. Σε όλες αυτές τις συναντήσεις στο επίκεντρο δεν είναι έστω και συμβολικά κανένα από τα επίμαχα Ναυτεργατικά προβλήματα αλλά αντίθετα η προώθηση των εφοπλιστικών συμφερόντων και η παραπέρα ενίσχυση των Ναυτιλιακών επιχειρήσεων.
Μάλιστα ο Πρόεδρος της ΕΕΕ σε πρόσφατη συνέντευξη σε φιλικό ΜΜΕ φρόντισε να ξεκαθαρίσει ποιος είναι το αφεντικό που καθορίζει την πολιτική και τις αποφάσεις στην Ναυτιλία, αποδοκιμάζοντας την πρωτοβουλία Κουρουμπλή ο οποίος κατά τον Πρόεδρο της ΕΕΕ αναφορικά με την κατάργηση της ΣΣΕ στην ποντοπόρο ναυτιλία λέγοντας ότι «ο κ. Κουρουμπλής προσπάθησε ανεπιτυχώς να τετραγωνίσει τον κύκλο» κι όλα αυτά διότι ο ΥΕΝ ψέλλισε στους μισθούς που θα διαμορφωθούν με την κατάργηση των ΣΣΕ των Ναυτικών να δοθεί συγκριτικά με τους χαμηλόμισθους αλλοδαπούς ένα μπόνους 10-15% παραπάνω στους Έλληνες Ναυτικούς…..
Είναι σαφές και οι δυο τους έχουν κοινό στόχο την νομιμοποίηση της εργασιακής γαλέρας και την συντριβή των εργασιακών δικαιωμάτων των Ναυτεργατών.
Την ίδια στιγμή πριν λίγες ημέρες ο Τσίπρας πανευτυχής δέχθηκε τον Πρόεδρο της ΕΕΕ και συνυπέγραψε μαζί του την ανανέωση της εθελοντικής συνεισφοράς για το έτος 2018 απαλλάσσοντας με τον τρόπο αυτό από οποιαδήποτε αλλαγή στο ισχύον καθεστώς της φοροασυλίας των εφοπλιστών που είναι και στο μικροσκόπιο των οργάνων της Ε.Ε.
Η εθελοντική αυτή συνεισφορά αποτελεί ένα τεράστιο σκάνδαλο αφού από την μια διατηρεί ανέπαφο το καθεστώς της φορολογικής ασυλίας των εφοπλιστών, όπως αυτό είναι κατοχυρωμένο με τον νόμο 27/75, και τα μόνα φορολογικά έσοδα προέρχονται από το τονάζ (χωρητικότητα) των πλοίων και το ύψος αντιστοιχεί σε 1 ευρώ την ημέρα ενώ από την άλλη μένει επίσης άθικτο το θεσμικό πλαίσιο με τις 57 φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών!!
Στην Σύνοδο του ΙΜΟ η κατάργηση του Ναυτικού επαγγέλματος και τα μη επανδρωμένα πλοία!
Στα πλαίσια της Συνόδου η αντιπροσωπεία της Δανίας κατέθεσε μελέτη του TECHNICAL UNIVERSITY OF DENMARK η οποία περιλαμβάνει ένα σχεδιασμό και προγραμματισμό καθηκόντων και ενεργειών προκειμένου να συνυπολογιστούν στην προσπάθεια να αξιολογηθεί το μέλλον των μη επανδρωμένων πλοίων και στην συνέχεια να εξετασθεί η τροποποίηση της συνθήκης SOLASγια την ασφάλεια στην θάλασσα έτσι ώστε να επιτρέπεται η δρομολόγηση πλοίων χωρίς πλήρωμα!
Η μελέτη προκρίνει ότι τα μη επανδρωμένα πλοία θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικά εάν συνδέονταν και με την ηλεκτροκίνηση των πλοίων και προτείνει η εφαρμογή των καινοτομιών της μη επάνδρωσης με πλήρωμα ότι μπορεί να ξεκινήσει από τις Φορτηγίδες, τα Ρυμουλκά και τα Πορθμεία υπολογίζοντας ότι εκεί θα εξασφαλισθεί ιδιαίτερα χαμηλό κόστος.
Επίσης στην ίδια μελέτη γίνεται αναφορά στην «παρακολούθηση του πλοίου από μακριά».
Ταυτόχρονα σύμφωνα με δημοσιεύματα στον διεθνή οικονομικό και ναυτιλιακό τύπο ορισμένες ναυτιλιακές εταιρίες σχεδιάζουν να δρομολογήσουν αυτόνομα μη επανδρωμένα πλοία στα παράκτια ύδατά τους που δεν χρειάζεται η εφαρμογή της SOLAS.
Ένα τέτοιο πλοίο πλήρως αυτόνομο προγραμματίζει τον επόμενο χρόνο να εγκαινιάσει η Νορβηγία για να μεταφέρει λιπάσματα περίπου 16 μίλια κατά μήκος της Ακτής!
Ανάλογη τεχνολογία αναπτύσσει και η ROLLS ROYCE για πλοία που θα λειτουργούν αυτόνομα και θα ελέγχονται από απόσταση. Μάλιστα ο σχεδιασμός αυτός κάνει λόγο ότι τα πλοία αυτά θα δρομολογηθούν το 2025 σε μικρά θαλάσσια ταξίδια μεταξύ χωρών ενώ μετά το 2030 θα αρχίσουν τα διατλαντικά ταξίδια.
Στην κατεύθυνση αυτή, σύμφωνα με την ίδια εταιρεία, τα μεγάλα δεξαμενόπλοια και τα πλοία μεταφοράς φυσικού αερίου θα διατηρούν έναν μικρό αριθμό Ναυτικών επί του πλοίου ως εφεδρεία σε περίπτωση που τα αυτόνομα συστήματα υποστούν βλάβη.
Παράλληλα μεγάλες εφοπλιστικές και ιαπωνικές εταιρίες σε συνεργασία με την κυβέρνηση σχεδιάζουν ανάλογα αυτόνομα μη επανδρωμένα πλοία έως το 2025. Στόχος τους να αποκτήσουν την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία στις θάλασσες αξιοποιώντας και την γιαπωνέζικη τεχνογνωσία στον τομέα των ρομπότ κάθε είδους.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης της Ιαπωνίας σε αρχική φάση θα υπάρχει μικρός αριθμός Ναυτικών για λόγους εποπτείας και συμπληρωματικών εργασιών αλλά ο στόχος τους είναι για πλήρως μη επανδρωμένα από Ναυτικούς πλοία.
Οι Ιάπωνες θεωρούν ότι η νέα στρατηγική που εγκαινιάζουν στον τομέα της Ναυτιλίας θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των ναυτιλιακών επιχειρήσεών τους.
Ειδικοί στον τομέα των ναυπηγικών κατασκευών και στην ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στα πλοία αντιμετωπίζουν όλους τους παραπάνω σχεδιασμούς και σχολιάζουν ότι «αυτά συνιστούν μελέτες οι οποίες θα περάσουν αρκετά χρόνια για να μπουν στο στάδιο της υλοποίησης».
Σε κάθε περίπτωση εκείνο το οποίο χρειάζεται είναι οι εξελίξεις αυτές να μπουν όχι απλά στην ατζέντα και στις προτεραιότητες του διεθνούς Ναυτεργατικού κινήματος αλλά άμεσα να καθοριστεί η στρατηγική σε διεθνές – περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και η ανάληψη ουσιαστικών δράσεων με άξονα την θέση:
Καμιά έκπτωση στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και της ανθρώπινης ζωής στην θάλασσα. Καμιά συναίνεση σε σχεδιασμούς του μεγάλου κεφαλαίου της ναυπηγικής βιομηχανίας και των εφοπλιστών που έχει ως κεντρική στόχευση την ενίσχυση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεών τους.
Στις συνθήκες αυτές η ITF (Διεθνής οργάνωση των εργαζομένων στις μεταφορές) να βγει από τον πολυετή λήθαργο και να αντιληφθεί ότι η τακτική του «κοινωνικού εταιρισμού» συνιστά θανάσιμο κίνδυνο για τα δικαιώματα και την απασχόληση εκατοντάδων χιλιάδων Ναυτεργατών!
Αντί να απομυζεί τον μόχθο και τον ιδρώτα μέσω της παρακράτησης εισφορών-χαρατσιών από τους χαμηλόμισθους αλλοδαπούς ναυτικούς, γεγονός που την έχει μετατρέψει σε ένα τεράστιο κερδοσκοπικό οργανισμό και την πλουσιότερη «συνδικαλιστική» οργάνωση του κόσμου, οφείλει επιτέλους να διαδραματίσει τον ρόλο για τον οποίο ιδρύθηκε, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Ναυτεργατών και όλων των εργαζομένων στον τομέα των μεταφορών.
Τα ίδια ακριβώς αφορούν και την ηγεσία της ΠΝΟ η οποία έχει διαμορφώσει πλήθος στεγανών στον κρίσιμο τομέα των σχέσεων με το διεθνές Ναυτεργατικό κίνημα, έχει εξοβελίσει τις αγωνιστικές δυνάμεις από την συμμετοχή τους στις διεθνείς σχέσεις της ΠΝΟ, και ο 82χρονος Γ.Γ της ΠΝΟ, γνωστός για τις σχέσεις του με το εφοπλιστικό κεφάλαιο, έχει την αποκλειστική ευθύνη χωρίς να γνωρίζει κανείς τον ρόλο, την στάση και τις θέσεις του στα πλαίσια της ITF!!!
Τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στην χώρα μας οι αγωνιστικές και ταξικές δυνάμεις πρέπει έγκαιρα να λάβουν τα άκρως ανησυχητικά αυτά μηνύματα και να προβάλουν μια σειρά θέσεις αρχών που έχουν σχέση με το παρόν και το μέλλον του Ναυτικού επαγγέλματος έτσι ώστε να μην επικρατήσει το δόγμα της ανταγωνιστικότητας του εφοπλιστικού κεφαλαίου όπως έγινε με τα δεύτερα νηολόγια και τις σημαίες ευκαιρίας!
Η ΠΕΝΕΝ θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή αυτής της πάλης και θα επιδιώξει την συνεργασία και με άλλες αγωνιστικές δυνάμεις που βρίσκονται στις γραμμές του Ευρωπαϊκού και Διεθνούς Ναυτεργατικού κινήματος.
Αντώνης Νταλακογεώργος