Τι είναι το οχυρό;
Το Ρούπελ είναι ένα από τα 21 οχυρά της «Γραμμής Μεταξά», που κατασκευάστηκαν κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων από το 1936 ως το 1940, με σκοπό την άμυνα της Ελλάδας σε περίπτωση εισβολής από τα βόρεια σύνορά της.
Το κάθε οχυρό ήταν ένα περίκλειστο έργο, ικανό να αμυνθεί. Περιλάμβανε υπόγειες στοές με πυροβολεία, πολυβολεία και παρατηρητήρια. Περιείχε διοικητήριο, τηλεφωνικό κέντρο, αλλά και κοιτώνες, μαγειρεία, δεξαμενές νερού και αποθήκες τροφίμων, χώρους υγιεινής, ακόμη και χειρουργείο. Είχε άριστο εξαερισμό και φωτισμό με ηλεκτρογεννήτριες αλλά και με λάμπες πετρελαίου. Εξωτερικά υπήρχαν αντιαρματικά κωλύματα, θέσεις αντιαεροπορικών όπλων κ.α. Το Ρούπελ ήταν το πρώτο και το μεγαλύτερο οχυρό, με 6 στοές και με συνολικό μήκος στοών 6.100 μ. και αποτέλεσε το πρότυπο για τα υπόλοιπα οχυρά.
Ποια ήταν η δύναμη του Ρούπελ;
Στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το Ρούπελ είχε μόνο 957 άνδρες, αφού μεγάλο μέρος των ελληνικών δυνάμεων πολεμούσε στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Με 8 μόνο πολυβόλα έπρεπε να αντισταθούν σε 2 επίλεκτες γερμανικές μεραρχίες ορεινού αγώνα, που υποβοηθούνταν από 2 συντάγματα πυροβολικού και 220-240 αεροπλάνα καθέτου εφορμήσεως (στούκας).
Πότε γράφτηκε η εποποιία του;
Ήδη από τον Νοέμβριο του 1940, που φάνηκε η αποτυχία της Ιταλίας να καταλάβει την Ελλάδα, ο Χίτλερ είχε δώσει εντολή για επέμβαση των Γερμανικών Δυνάμεων στα Βαλκάνια. Και μόλις η Βουλγαρία προσχώρησε στον Άξονα, η 12η γερμανική στρατιά, με διοικητή τον στρατάρχη Φον Λίστ, εισέρχεται στο βουλγαρικό έδαφος και αναλαμβάνει να επιτεθεί στην Ελλάδα.
Το δοξασμένο χρονικό
Στις 6 Απριλίου 1941, ώρα 5:15 το πρωί οι Γερμανοί επιτίθενται στην Ελλάδα με βομβαρδισμούς από το πυροβολικό και τα αεροπλάνα στούκας. Ταυτόχρονα 18 φουσκωτές λέμβοι προσπαθούν να κατεβούν από τον ποταμό Στρυμόνα, αλλά παγιδεύονται σε συρματοπλέγματα που είχαν τοποθετήσει οι Έλληνες μέσα στον ποταμό. Όλα τα ελληνικά οχυρά αντιστέκονται. Οι Γερμανοί αποδεκατίζονται. Η επίθεση στο οχυρό του Ρούπελ συνεχίζεται για 3 μέρες λυσσαλέα με όλμους, άρματα μάχης και προσπάθειες ανατίναξης. Οι Έλληνες αμύνονται με ηρωισμό και αυτοθυσία και προξενούν τρομακτικές απώλειες στον εχθρό. Για πρώτη φορά οι Γερμανοί βομβαρδίζουν αντιπάλους που όχι μόνο δεν τρέπονται σε φυγή, αλλά ανταποδίδουν τα πυρά. Το απόγευμα της 8ης Απριλίου οι Γερμανοί ζητούν εκεχειρία για να περισυλλέξουν τους νεκρούς τους.
Η παράδοση
Βλέποντας τις προσπάθειές τους να ναυαγούν, οι Γερμανοί προσπάθησαν να υπερφαλαγγίσουν τα ελληνικά οχυρά μπαίνοντας στην Ελλάδα από τη Γιουγκοσλαβία. Η γιουγκοσλαβική άμυνα έσπασε και τα γερμανικά μηχανοκίνητα κατέβηκαν στη Θεσσαλονίκη, όπου υπογράφτηκε συνθηκολόγηση. Έτσι, την 4η μέρα της μάχης, οι Γερμανοί με μια λευκή σημαία πλησιάζουν στο Ρούπελ και ζητούν την παράδοσή του. Τότε ο Διοικητής του οχυρού Αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος, που δεν γνώριζε για τη συνθηκολόγηση, σαν άλλος Λεωνίδας δίνει την απάντηση που έμεινε στην ιστορία: “Τα οχυρά δεν παραδίδονται. Καταλαμβάνονται”.
Την επόμενη μέρα, στις 10 Απριλίου 1941, ο Διοικητής του Ρούπελ έλαβε διαταγή από το Γενικό Στρατηγείο να παραδώσει το οχυρό. Οι Έλληνες γενναίοι αποχωρούν από το Ρούπελ με όλο τον οπλισμό τους και ο Γερμανός συνταγματάρχης εκφράζει τον θαυμασμό του για τον γενναίο αντίπαλο.
Ένα απίστευτο επεισόδιο
Στην Ομορφοπλαγιά του όρους Μπέλες οι Γερμανοί είχαν τεράστιες απώλειες, καθώς ο λοχίας Δημήτρης Ίτσιος με πέντε φαντάρους του δεν σταματούσε να πυροβολεί εναντίον τους προστατεύοντας τους Έλληνες στην αποχώρησή τους. Περισσότεροι από 250 Γερμανοί φαντάροι έχασαν τη ζωή τους. Όταν τελείωσαν τα πυρομαχικά των Ελλήνων, σίγησαν τα πολυβόλα και τότε οι Γερμανοί ζήτησαν να παραδοθούν. Ο Ίτσιος βγήκε έξω με άλλους δύο και είπε στον Γερμανό αξιωματικό: «Εγώ έπραξα το καθήκον μου». Και ο Γερμανός στρατηγός Σόρνερ, αφού τον συνεχάρη για την ανδρεία του, διέταξε την εκτέλεσή του…
79 χρόνια μετά…
Το Ρούπελ είναι το οχυρό-Σύμβολο. Δεν νικήθηκε, απλώς παρακάμφθηκε, όπως εξάλλου και τα άλλα ελληνικά οχυρά. Οι γενναίοι υπερασπιστές τους, γίγαντες της τιμής και του χρέους, έγραψαν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της ελληνικής ιστορίας και έδειξαν στην ανθρωπότητα ολόκληρη πως «οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες!».
79 χρόνια μετά, ο αγώνας των οχυρών εξακολουθεί να συγκινεί. Πλήθος επισκέπτες καταφθάνουν στους δοξασμένους αυτούς τόπους, για να τιμήσουν τους ήρωες και να καταθέσουν στο ηρώο το στεφάνι τους. Αλλά και ομάδες αναβιωτών, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, κάθε χρόνο με εντυπωσιακά εφέ πυρών, εκρήξεων και αεροπορικών προσομοιώσεων, αναπαριστάνουν τη λυσσαλέα προσπάθεια των Γερμανών να καταλάβουν τα οχυρά, καθώς και τις στιγμές ηρωισμού και αυτοθυσίας των υπερασπιστών τους.
Νεφέλη
Πηγή
Ξενάγηση στο οχυρό Ρούπελ από τον Αντισυνταγματάρχη εν αποστρατεία Ηλία Κοτρίδη, KILKISweb TV
