Πώς αλλιώς θα καλάντιζαν για την καλοχρονιά οι Χίοι αιειναύτες? Με το σκαρί, αυτό το φτιαγμένο καθ’ εικόνα και ομοίωση μας. Πλεούμενα είμαστε και εμείς στη θάλασσα του χρόνου. Πάνω σε αυτή τη θάλασσα ταξίδεψαν και τα Αγιοβασιλιάτικα βαποράκια της Χίου. Και μη θαρρείτε πως είναι άδεια. Μέσα τους κουβαλούν παραδόσεις από χρόνους παλιούς, κουβανούν τη νεότερη ιστορία του τόπου μας. Και αν κανείς καλοαφουγκραστεί με της ψυχής τον τρόπο, θα ακούσει τους καημούς και την ελπίδα της προσφυγιάς του 1922 να αντιλαλεί ακόμα στα μικρά σκοτεινά αμπάρια τους. Στη Χίο της ναυτοσύνης, εδώ στην εσχατιά της Ευρώπης, σε πείσμα των δύσκολων καιρών, για ακόμη μια χρονιά, οι μοναδικοί καλαντιστές της Μυροβόλου, θα στείλουν μέσα από τα παινέματα τους ευχές στους ξενιτεμένους μας και στους Χιώτες που οργώνουν τα πέλαγα, μακριά από τις οικογενειακές εστίες. Είναι οι ευχές αυτές- οι δικές τους ιδιότυπες προσ- ευχές, για να μας βρει μια Νέα, καλή χρονιά. Με όλες τις δυσκολίες των ημερών και των καιρών μας, τις πολλές και τις μεγάλες, οι καλαντιστές μας δεν λύγισαν στιγμή. Κι όταν κλήθηκαν να στείλουν αυτές τις μοναδικές ευχές τους- είπαν το μεγάλο ΝΑΙ. Σε μικρά αποθηκάκια συνοικιών, η μνήμη εμμένει και αντιστέκεται. Μαζί της κι η Ελπίδα.
Οι ευχές μας τούτες να φτάσουν στους Χιώτες όπου Γης, στην Χιακή Ομογένεια, στα ξενιτεμένα μας, αλλά και στους Χιώτες ανά την Ελλάδα, που φέτος λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών δεν κατάφεραν να έρθουν στο νησί. 2021 δρόμοι να ανοίξουν και να σας φέρουν σύντομα κοντά μας!
Ιστορία του Εθίμου
Τα Πρωτοχρονιάτικα καραβάκια ή βαποράκια είναι ένα έθιμο που αναβιώνει κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς στη Χίο. Ως ναυτικό νησί η Χίος, τιμά με αυτό τον τρόπο τους ναυτικούς της και τον Ελληνικό στόλο. Το γεγονός αυτό διαδραματίζεται στην κεντρική πλατεία με πρωταγωνιστές ομάδες παιδιών από διάφορες συνοικίες και τα καραβάκια τους.Τα Πρωτοχρονιάτικα καραβάκια ή βαποράκια είναι ένα έθιμο που αναβιώνει κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς στη Χίο. Ως ναυτικό νησί η Χίος, τιμά με αυτό τον τρόπο τους ναυτικούς της και τον Ελληνικό στόλο. Το γεγονός αυτό διαδραματίζεται στην κεντρική πλατεία με πρωταγωνιστές ομάδες παιδιών από διάφορες συνοικίες και τα καραβάκια τους. Κάθε ομάδα εργάζεται μήνες πριν την παραμονή Πρωτοχρονιάς ώστε να κατασκευάσει ένα καραβάκι πολεμικό ή εμπορικό, το οποίο δεν υπολείπεται σε τίποτα ενός αληθινού πλοίου. Το υλικό της κατασκευής τους είναι συνήθως ξύλο και μαζί με την κατασκευή του καραβιού τα παιδιά της κάθε ομάδας ετοιμάζουν τα “παινέματα”. Πρόκειται για ποιήματα που μοιάζουν με κάλαντα και περιέχουν ευχές για τα σπίτια των ναυτικών και σάτιρα της εποχής συνήθως για τα πολιτικά δρώμενα. Κάθε ομάδα, αποτελούμενη από τον καπετάνιο και το πλήρωμα, παρουσιάζει το καραβάκι της και αρχίζει να τραγουδά τα παινέματα. Η καλύτερη ομάδα βραβεύεται και έπειτα με το στολισμένο καραβάκι γυρίζει τις γειτονιές και γεμίζει την ατμόσφαιρα με τις γιορτινές μελωδίες της.
Konstantinos Mil. Anagnostou
www.chiosphotos.gr
