Η κρίση που προκαλεί η πανδημία του κορονοϊού, αναμένεται να προκαλέσει τεράστιο πλήγμα στον κλάδο της ακτοπλοΐας, καθώς σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αναμένεται μείωση της τάξης του 45,12% στα έσοδα των εταιρειών του κλάδου. Όπως αναφέρει η επίκαιρη μελέτη – δημοσκόπηση της εταιρείας XRTC για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ελληνική ακτοπλοΐα, η απώλεια εσόδων που υπολογίζει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Επιβατηγού Ναυτιλίας, θα ξεπεράσει τα 290 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, η πτώση των εσόδων κατά τους καλοκαιρινούς μήνες προβλέπεται να φτάσει το 50% στους επιβάτες και το 40% στα φορτηγά, ενώ σε περίπτωση μεγαλύτερης πτώσης του τουρισμού, σύμφωνα με την εκτίμηση του ΣΕΕΝ, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά για τον κλάδο της ακτοπλοΐας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας πριν την έναρξη των περιοριστικών μέτρων το 47% του στόλου ήταν σε πλήρη δραστηριοποίηση καθώς κατά τη χειμερινή περίοδο η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλή ζήτηση, ένα στα δύο πλοία μπαίνουν είτε σε ακινησία είτε σε ετήσια συντήρηση. Η ανακοίνωση των περιοριστικών μέτρων των μετακινήσεων είχε ως αποτέλεσμα το 25% του συνολικού στόλου να αποδρομολογηθεί με την προσφερόμενη χωρητικότητα να περιορίζεται από το 47% στο 30%. Επί της ουσίας σήμερα ένα στα πέντε πλοία εκτελούν δρομολόγια στις Ελληνικές θάλασσες εκπληρώνοντας το βασικό έργο της ακτοπλοΐας που είναι η ένωση της νησιωτικής με την ηπειρωτική Ελλάδα, αναφέρει η μελέτη της XRTC.
Επιπλέον το γεγονός ότι τα περιοριστικά μέτρα εφαρμόστηκαν άμεσα, είχε ως αποτέλεσμα οι ακτοπλοϊκές εταιρίες πλέον να συνεχίζουν την εργασία τους με τους υπαλλήλους τους να εργάζονται εναλλάξ από την οικία (85%) και τα γραφεία (15%).
Αναφορικά με τις προβλέψεις για τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου διαχρονικά η ζήτηση εμφανίζει τις υψηλότερες τιμές και στηρίζει σε βασικό βαθμό τη ρευστότητα των εταιρειών, το πιθανότερο σενάριο είναι να δραστηριοποιηθεί το 50% του συνολικού στόλου σε αντίθεση με το 94% που προγραμμάτιζαν.
Ποιοι είναι όμως σύμφωνα με τη μελέτη, οι κυριότεροι κίνδυνοι που βλέπει ο κλάδος για το επόμενο διάστημα εξαιτίας της κρίσης του κορονοϊού;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον κλάδο της ακτοπλοΐας, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα αφορά στη ρευστότητα και στη διαθεσιμότητα κεφαλαίων, είτε μέσω έκτακτης είτε μέσω τακτικής χρηματοδότησης. Ακολουθεί ο κίνδυνος της πτώσης της εμπορικής ζήτησης, η πτώση της τουριστικής ζήτησης και η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, η μεγαλύτερη ανησυχία αφορά στην ασταθή τραπεζική και πιστωτική στήριξη, ακολουθεί η διατήρηση των πληρωμάτων, οι επιθετικές ή κερδοσκοπικές εξαγορές, η έλλειψη αμοιβών ανταλλακτικών και τα εναλλακτικά μέσα μεταφοράς.
Τι ζητούν από την Πολιτεία
Όσον αφορά τις προσδοκίες αναφορικά με τα μέτρα στήριξης από την Πολιτεία η έρευνα κατέδειξε ότι οι οι βασικές προτεραιότητες θα πρέπει να εστιάζουν στη στήριξη της ρευστότητας των εταιρειών με μέτρα άμεσης εμπρόθεσμης στήριξης και με τη χρήση διάφορων χρησμοδοτικών εργαλείων καθώς και μέσω της επέκτασης του προγράμματος δημοσίων υπηρεσιών.
Όπως υπενθυμίζει η μελέτη, οι Ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες λειτουργούν κατά βάση με τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, οι οποίες τα τελευταία 20 χρόνια ξεπέρασαν τα €2.4 δις στην 20ετία, εξυπηρετώντας δημόσιο έργο καθώς επίσης και το γεγονός ότι το 95% της κίνησης εξυπηρετείται με ελεύθερες δρομολογήσεις χωρίς κρατικές παρεμβάσεις.
Μέτρα για τον κορονοϊό
Στην ίδια μελέτη της XRTC, συνοψίζονται τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού. Συγκεκριμένα οι εταιρείες εφαρμόζουν τις οδηγίες των αρμόδιων αρχών, ενώ στο πλαίσιο των μέτρων έχει απαγορευτεί η επιβατική κίνηση στις γραμμές της Αδριατικής. Για τις εσωτερικές γραμμές επιτρέπεται η κίνηση με τα πλοία της ακτοπλοΐας μόνο των μονίμων κατοίκων και των μέσων που απαιτούνται για την τροφοδοσία των νησιών.
Από την πλευρά του το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, προκειμένου να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του δικτύου ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, παράτεινε την τρέχουσα χειμερινή περίοδο η οποία έληγε την 1η Απριλίου.
Παράλληλα το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εξασφάλισε χρηματοδότηση ύψους €15 εκατ. σε συνεργασία με τα Υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης, προκειμένου να διασφαλίσει τη θαλάσσια συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση των νησιωτικών περιοχών. Επίσης έχει ήδη νομοθετηθεί η μείωση των λιμενικών τελών των πλοίων, η παράταση των υποχρεώσεων χειμερινής περιόδου σε γραμμές που είναι πιο ευέλικτες, η επέκταση της ισχύος των πιστοποιητικών σκαφών για επιπλέον τρεις μήνες, ενώ τέλος οι ναυτικοί που δεν θα απασχοληθούν εξαιτίας αυτών των μέτρων θα είναι επιλέξιμοι για την ευρύτερη εφάπαξ ενίσχυση της κυβέρνησης ύψους €800 ανά εργαζόμενο, την κάλυψη των υποχρεώσεων κοινωνικής ασφάλισης και την αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων.
