«Φουρτούνα έπιασε ο καιρός, το κύμα αγριεύει όλα τα πλοία δέσανε, μα ένα ταξιδεύει.
Ο “Σκοπελίτης” είναι αυτός που κύμα δεν τον πιάνει και έχει για καπετάνιο του πάντα εσένα, Γιάννη»
θρυλικός «Σκοπελίτης», ο ήρωας των μικρών Κυκλάδων, κινδυνεύει να γίνει θύμα της κρίσης.
Σκοπελίτης. Πρόκειται για το πλοίο-θρύλο των Μικρών Κυκλάδων. Από το 1956 αναρίθμητοι νησιώτες και τουρίστες έχουν ταξιδέψει στα περίπου 10 σκαριά, ξύλινα και σιδερένια, που έχει αλλάξει και οι καπετάνιοι του, Δημήτρης και Γιάννης Σκοπελίτης, όπως και οι σημερινοί, Γιάννης Φωστιέρης και Δημήτρης Σκοπελίτης ο νεότερος, έχουν δαμάσει κάποιες από τις μεγαλύτερες φουρτούνες στο Αιγαίο.
Κάτοικοι και επισκέπτες της Αμοργού, της Νάξου, της Δονούσας, των Κουφονησίων της Σχοινούσας και της Ηρακλειάς το χαρακτηρίζουν ως ένα βαποράκι-ταχυδρομείο, παντοπωλείο, φαρμακείο, αρτοποιείο, μανάβικο, κρεοπωλείο και ό,τι άλλο χρειαστεί.
Στις 31 Οκτωβρίου η σύμβαση ανάμεσα στην πλοιοκτήτρια εταιρεία Small Cyclades Lines και το κράτος για την εκτέλεση των δρομολογίων της άγονης γραμμής λήγει και έτσι αρκετοί αγωνιούν ότι από τον Νοέμβριο το ξακουστό βαποράκι θα ρίξει για πάντα άγκυρα.
Ηδη η πλοιοκτήτρια εταιρεία καταστρώνει σχέδια για την επόμενη μέρα ώστε ο «Σκοπελίτης» να μη σταματήσει τα δρομολόγια.
«Ζητάμε από την πολιτεία να μας βοηθήσει ώστε να συνεχίσουμε να εξυπηρετούμε τον κόσμο ειδικά τον χειμώνα», λέει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Γιάννης Σκοπελίτης.
Αρχή με ένα καΐκι
Ολα ξεκίνησαν το 1956. Ο Δημήτρης Σκοπελίτης, γνωστός ως καπετάν Μήτσος, ήταν ο πρώτος που ένωσε τη Νάξο και την Αμοργό με τις Μικρές Κυκλάδες.
Το 1958 ο καπετάν Μήτσος ανέλαβε με το δεκατεσσάρων μέτρων καΐκι «Πανορμίτης» (πήρε αυτή την ονομασία γιατί η καταγωγή του Σκοπελίτη είναι από τη… Σύμη) την ταχυδρομική γραμμή των Μικρών Κυκλάδων.
Ηταν το πρώτο τρεχαντήρι που κατάφερε να αγοράσει, αφού πρώτα είχε μπαρκάρει στα ποντοπόρα πλοία του Αριστοτέλη Ωνάση.
Οπως λένε γηραιότεροι κάτοικοι των Μικρών Κυκλάδων, ο καπετάν Μήτσος συχνά τα έβαζε με τον καιρό πριν έλθουν άλλα πλοία της γραμμής, αλλά και αφού ξεκίνησαν τα δρομολόγιά τους, για να μεταφέρει όποιον είχε ανάγκη.
Μετέφερε ασθενείς όταν δεν επιχειρούσαν ελικόπτερα του ΕΚΑΒ, έγκυες, ανθρώπους που κινδύνευαν στη θάλασσα, τρόφιμα, φάρμακα και άλλα εφόδια, σε συνθήκες κατά τις οποίες πολλές φορές τα μικρά νησιά των λίγων εκατοντάδων κατοίκων ήταν αποκλεισμένα λόγω καιρού.
Εκτός όμως από ατρόμητος θαλασσοπόρος ήταν και εξαιρετικός βιολιτζής, παίζοντας τις νότες του σε πανηγύρια ακόμα και εν πλω όταν τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα.
«Δώρο Θεού»
Από τη δεκαετία του 1980, με το «Μαριάννα», ξεκίνησαν τα ταξίδια των τουριστών από τη Νάξο προς την Αμοργό και τις άλλες Μικρές Κυκλάδες.
Στο τιμόνι βρέθηκε ο γιος του καπετάν Μήτσου, Γιάννης, που όπως λέει ο ίδιος σε παλιότερες συνεντεύξεις του, μεγάλωσε στη θάλασσα.
Το 1985 αγοράστηκε το πλοίο από τις Σποράδες που για πρώτη φορά πήρε το όνομα «Σκοπελίτης».
Εμεινε ώς το 1998, οπότε αντικαταστάθηκε με το σημερινό καραβάκι που έχει μήκος 45 μέτρων, χωρητικότητα 340 ατόμων και 11 Ι.Χ.
Αλλο ένα ενδεικτικό στοιχείο της κοινωνικής προσφοράς του «Σκοπελίτη» είναι ότι οι μερικές εκατοντάδες μόνιμοι κάτοικοι των Μικρών Κυκλάδων ταξιδεύουν πάντα δωρεάν.
Μάλιστα, το 2013 η πλοιοκτήτρια εταιρεία του «Σκοπελίτη» βραβεύτηκε από τη Lloyd’s ως η ακτοπλοϊκή της χρονιάς.
Πριν από μερικά χρόνια ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Μανόλης Μαργαρίτης, είχε χαρακτηρίσει τον «Σκοπελίτη» «οξυγόνο» και «δώρο Θεού» για τα Κυκλαδονήσια.
Τον Ιανουάριο του 2014 ο καπετάν Μήτσος σάλπαρε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών.
Πλέον, ο «Σκοπελίτης» ετοιμάζεται να περάσει και σε τρίτη γενιά, καθώς ο εγγονός του, Δημήτρης, έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του ως πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού και θα ήθελε να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες…
Παραμένει αξιόπλοο
Στις αρχές Απριλίου όπως και μέσα στο καλοκαίρι υπήρξαν αρκετά δημοσιεύματα για το «τέλος εποχής» του «Σκοπελίτη».
Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Απαντώντας εκ μέρους της εταιρείας, ο Γιάννης Σκοπελίτης είχε τονίσει:
«Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι το πλοίο ήταν και παραμένει αξιόπλοο, καθώς διαθέτει όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Η καταληκτική ημερομηνία της 31/10/2017 αφορά τη λήξη της σύμβασης με το κράτος για τη δρομολογημένη γραμμή και όχι το σκάφος».
Επικοινωνήσαμε με τον Γιάννη Σκοπελίτη που μας μίλησε για τη δύσκολη επόμενη μέρα και τη διάθεση της οικογένειας να συνεχίσει να προσφέρει στις Μικρές Κυκλάδες:
«Το 2010 είχαμε υπογράψει πολυετή σύμβαση για την επιδοτούμενη γραμμή και σκεφτόμασταν και αντικατάσταση του σκάφους, αλλά δεν προχώρησε λόγω κρίσης. Τώρα η σύμβαση λήγει στις 31 Οκτωβρίου και δεν γνωρίζω τις προθέσεις του υπουργείου Ναυτιλίας, αλλά νομίζω ότι ο κ. Κουρουμπλής και ο κ. Σαντορινιός είναι ενημερωμένοι και θα βρεθεί κάποιος τρόπος για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να εξυπηρετούμε τον κόσμο. Ο “Σκοπελίτης” κυκλοφορεί όλο τον χρόνο εκτός από 20 μέρες που γίνονται οι απαραίτητες επισκευές. Το πλοίο είναι αξιόπλοο και έχει όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά από νηογνώμονες κτλ. Δεν υπάρχει θέμα παλαιότητας. Ομως με το υπάρχον οικονομικό καθεστώς είναι δύσκολο να συνεχίσουμε. Το 2009 είχαμε 9% ΦΠΑ, σήμερα 24%. Ζητάμε από το κράτος κάποια διευκόλυνση στο θέμα του ΦΠΑ για να μπορούμε τουλάχιστον να πληρώνουμε τα καύσιμα. Τόσα χρόνια βοηθάμε τον κόσμο, πλέον δεν βγαίνουμε. Δεν είμαστε εφοπλιστές», μας λέει.
Και συνεχίζει:
«Ολοι οι κάτοικοι με πιέζουν να μη σταματήσω, αλλά δεν ξέρω τι θα κάνουμε.
Πρέπει να μας διευκολύνουν με τον ΦΠΑ τουλάχιστον, αλλιώς θα πρέπει να χρεώνουμε κάποιους κατοίκους των νησιών που τώρα μετακινούνται δωρεάν, όχι τους απόρους, αυτοί πάντα μετακινούνται δωρεάν.
Το μικρό βαπόρι πιάνει πιο εύκολα σε αυτά τα λιμάνια, ειδικά τον χειμώνα με νοτιάδες, κύμα, μπουρίνια.
Να σας ξαναπώ άλλη μια φορά για τις φουρτούνες που έχουμε ζήσει δεν θέλω. Είμαστε σαν το λεωφορείο για τους ανθρώπους αυτούς στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες.
Αν σταματήσουμε, δεν θα υπάρχει πια το “λεωφορείο” για τους ανθρώπους αυτούς.
Ζητάμε να μας επιτρέψουν να επιβιώσουμε. Τίποτα άλλο. Να δούμε την ουσία του ζητήματος».
Μια επιβάτισσα θυμάται…
Ταξιδεύοντας με τον «Σκοπελίτη»
Της Βάσως Κεχαγιά
Ήταν το καλοκαίρι του 2003, ήμασταν φοιτητές, άφραγκοι εννοείται, και κάναμε διακοπές στην Αμοργό σε ένα κάμπινγκ απ’ αυτά που διοργανώνουν οι οργανώσεις της Αριστεράς.
Όταν τέλειωσε αυτό, είπαμε να συνεχίσουμε τις διακοπές μας στα Κουφονήσια. Φορτωμένοι με σκηνές, στρώματα, υποστρώματα και σακίδια πλάτης, επιβιβαστήκαμε στον «Σκοπελίτη».
Εμένα μου έκανε εντύπωση το όνομά του, οι άλλοι έλεγαν ότι είναι μικρό και γνωστό για το «κούνημά» του.
Τη μέρα εκείνη έτυχε να φυσάει κιόλας, κοιταχτήκαμε με νόημα όταν είδαμε το πλήρωμα να μοιράζει σε όλους σακούλες και εφοδιαστήκαμε τις δραμαμίνες μας.
Από κει και πέρα όλα κύλησαν σαν σε όνειρο. Από το παράθυρο το τοπίο ανεβοκατέβαινε από ουρανό σε θάλασσα και πάλι ουρανό, τα κύματα ξέπλεναν το κατάστρωμα, κάτι παιδιά έπαιζαν και γελούσαν σαν να είναι στο λούνα παρκ, ενώ μερικοί ξένοι τουρίστες κάθονταν παραξενεμένοι και χλομοί, σίγουρα ζούσαν κάτι πρωτόγνωρο.
Ο φίλος μου, μόλις σαλπάραμε, πήγε στην τουαλέτα και έβγαλε εκεί όλο το ταξίδι, δεν τον ξαναείδα παρά μόνο όταν αγκυροβολήσαμε, καθότι είχε ευαίσθητο στομάχι – κρίμα το πρωινό που φάγαμε πριν από την αναχώρηση στο λιμανάκι.
Εγώ την έβγαλα καθαρή, ξαπλωμένη σε ένα καναπεδάκι, συγκεντρωμένη σε σκέψεις όπως «πώς γίνεται να κουνάει τόσο κι όμως να δίνει την αίσθηση του άτρωτου, ένας μικρός Δαυίδ των θαλασσών» ή «κι αυτοί οι ξένοι πια, εντελώς άνευροι, να μην έχουν λίγο το στοιχείο της περιπέτειας μέσα τους, ας διάβαζαν και λίγο Ομηρο πριν έρθουν…».
Με πικρία έμαθα ότι τον Οκτώβρη θα κάνει το τελευταίο του δρομολόγιο, σαν να σφραγίζει έτσι το τέλος μιας εποχής ξεγνοιασιάς και μποέμικης περιπλάνησης στις αγαπημένες Μικρές Κυκλάδες.
Πηγή: efsyn.gr
