Το Συμβούλιο Υπουργών Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της Ε.Ε. ενέκρινε την ενσωμάτωση στο κοινοτικό δίκαιο της τροποποιημένης συμφωνίας του 2016 μεταξύ των κοινωνικών εταίρων στον τομέα της ναυτιλίας, η οποία βελτιώνει τα δικαιώματα των ναυτικών σε περίπτωση εγκατάλειψης από την εταιρεία.
Η εν λόγω συμφωνία των κοινωνικών εταίρων (Ένωση Εφοπλιστών Ε.Ε. – Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εργαζόμενων στις Μεταφορές) διασφαλίζει ότι οι ναυτικοί προστατεύονται καλύτερα έναντι εγκατάλειψης σε λιμάνια της αλλοδαπής στο μέλλον και θα ενισχύσει τα δικαιώματά τους για αποζημίωση σε περίπτωση θανάτου ή μακροχρόνιας ανικανότητας λόγω τραυματισμού, ασθένειας ή κινδύνου στην εργασία.
Η τροποποιημένη οδηγία που εγκρίθηκε θα βελτιώσει την προστασία των ναυτικών σε περιπτώσεις εγκατάλειψης, μεταξύ άλλων όταν ο πλοιοκτήτης δεν καταβάλλει τις συμβατικές αμοιβές για περίοδο τουλάχιστον δύο μηνών, ή όταν ο πλοιοκτήτης έχει εγκαταλείψει τον ναυτικό χωρίς τα απαραίτητα για τη συντήρησή του και χωρίς υποστήριξη για την εκτέλεση των εργασιών για τη λειτουργία του πλοίου.
Η οδηγία θα βελτιώσει τους μηχανισμούς με τους οποίους παρέχεται αποζημίωση. Αυτό θα καταστήσει ταχύτερη και ευκολότερη την πληρωμή των απαιτήσεων, κάτι που θα βοηθήσει να αποφεύγονται οι μεγάλες καθυστερήσεις στην πληρωμή και η γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν συχνά οι ναυτικοί ή οι οικογένειές τους σε περίπτωση εγκατάλειψης ή σε περίπτωση θανάτου ή μακροχρόνιας ανικανότητας λόγω ατυχήματος ή ασθένειας στην εργασία.
Όπως αναφέρει το Συμβούλιο, οι ναυτικοί εξακολουθούν να έρχονται αντιμέτωποι με την εγκατάλειψη χωρίς μισθό, επί μακρό χρονικό διάστημα και χωρίς πρόσβαση σε τακτικό εφοδιασμό σε τρόφιμα, ιατρική περίθαλψη και μέσα για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Με τη νέα οδηγία θα καλύπτονται από σύστημα υποχρεωτικής χρηματοοικονομικής ασφάλειας, θα διασφαλίζονται τα μέσα διαβίωσής τους και η ασφαλής επιστροφή τους.
Η Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας (MLC), που υιοθετήθηκε το 2006, ενσωματώθηκε στο δίκαιο της Ε.Ε. με την οδηγία 2009/13/ΕΚ του Συμβουλίου για την εφαρμογή της συμφωνίας που συνήψαν η Ένωση Εφοπλιστών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA) και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Ενώσεων Εργαζομένων στις Μεταφορές (ETF). Η αρχική συμφωνία τροποποιήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου του 2016. Η Επιτροπή υπέβαλε, ως εκ τούτου, πρόταση οδηγίας προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τις τροποποιήσεις της MLC του 2014 η οδηγία 2009/13/ΕΚ και η εκτελεστική οδηγία σχετικά με τις υποχρεώσεις του κράτους σημαίας.
Το 2010 υπήρχαν περίπου 230.000 ναυτικοί που δραστηριοποιούνταν στις θαλάσσιες μεταφορές σε κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Όπως προκύπτει από στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, από το 2004 έχουν εγκαταλειφθεί 192 εμπορικά πλοία, εκ των οποίων τα 21 έφεραν σημαίες της Ε.Ε. Το 2016 πέντε εμπορικά πλοία με 58 ναυτικούς εγκαταλείφθηκαν σε λιμένες της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η οποία επικαλείται στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound), το 80% του παγκοσμίου εμπορίου διεξάγεται διά θαλάσσης, ενώ με τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων μεταφέρεται το 40% των ενδοκοινοτικών φορτίων. Επιπλέον, περισσότεροι από 400 εκατομμύρια επιβάτες που ταξιδεύουν διά θαλάσσης διέρχονται κάθε χρόνο από τους ευρωπαϊκούς λιμένες.
«Σημαντικό βήμα προόδου για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ναυτικών και επιτυχές παράδειγμα τομεακού κοινωνικού διαλόγου» χαρακτήρισε η Εσθονική Προεδρία την υιοθέτηση της τροποποιημένης οδηγίας.
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]