Βγαλμένο από τις παιδικές μνήμες και δεμένο με την ιστορία της πόλης και του θρύλου που το συνοδεύει είναι το έθιμο με τα καραβάκια των ευχών στην λίμνη της Αγίας Βαρβάρας. Κι αν έχει διανύσει δεκαετίες με ανθρώπους και καταστάσεις να αλλάζουν. Το έθιμο παραμένει ολοζώντανο και αναλλοίωτο στο χρόνο με μοναδική ίσως διαφορά τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τα καραβάκια. Από το ξύλο στο φελιζόλ και έπειτα σε πιο οικολογικά υλικά το έθιμο παραμένει και συνεχίζει να φωτίζει με την φλόγα των κεριών τα παιδικά όνειρα αλλά και τον θρύλο που περιβάλλει την γιορτή της Αγίας Βαρβάρας στη Δράμα.
Τα παιδιά της πόλης, όπως και οι γονείς τους παλαιότερα, περιμένουν με ανυπομονησία την παραμονή της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας κατά τις βραδινές ώρες της οποίας διεξάγεται το έθιμο.
Σπίρτα, σπάγγοι, ξύλο ή φελιζόλ με την βοήθεια μαρκαδόρων κεριών και άλλων υλικών κάνουν τους μικρούς δημιουργούς μεγάλους καραβοκύρυδες, που ετοιμάζονται να ζήσουν ακόμη μια μοναδική εμπειρία ναυπηγώντας τις μικρές κατασκευές τους μαζί με τα όνειρά τους στην λίμνη της Αγίας Βαρβάρας…
Όπως αναφέρει σχετικά με την παράδοση της ημέρας η Ιερά Μητρόπολη Δράμας “Σύμφωνα με το θρύλο πού τυλίγει τις πηγές της πόλης, κατά τούς Βυζαντινούς χρόνους υπήρχε στο χώρο όπου βρίσκεται σήμερα η λίμνη ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στην Αγία Βαρβάρα. Οι Τούρκοι, όταν κατέλαβαν την πόλη το 1380, το γκρέμισαν και στη θέση του προσπάθησαν να φτιάξουν ένα τζαμί. Με θαύμα, όμως, της Αγίας Βαρβάρας πλημμύρισε ἡ περιοχή κατά την ημέρα της γιορτής της και το τζαμί δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Από τότε ἡ Αγία Βαρβάρα έγινε η πολιούχος της Δράμας και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη με τα θεμέλια, χτίστηκε ἡ καινούρια εκκλησία πού αφιερώθηκε στην Αγία πού έσωσε το εκκλησάκι της. Έκτοτε, στις 4 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο η πόλη της Δράμας τιμά τη μνήμη της πολιούχου της.
Το θρύλο αυτό ακολούθησε το έθιμο με τα καραβάκια, οι εκδοχές του οποίου είναι δύο. Σύμφωνα με την πρώτη, την παραμονή της Αγίας Βαρβάρας μετά τη λιτανεία, ὁ κόσμος έστελνε στο βυθισμένο εκκλησάκι το κεράκι του για την Αγία πάνω σε ένα σανίδι από ξύλο.
Ἡ δεύτερη εκδοχή βασίζεται στο ότι η Αγία Βαρβάρα εκτός από προστάτιδα του πυροβολικού ήταν και ἡ προστάτιδα των κοριτσιών πού τις φύλαγε από τη γλωσσοφαγιά και βοηθούσε τα «τυχερά» του γάμου τους. Έτσι όλα τα ελεύθερα κορίτσια στις 3 Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια του εσπερινού και μόλις σκοτείνιαζε, άναβαν κεριά στον ανατολικό τοίχο της λίμνης. Κάποιες κοπέλες έβαζαν τα κεράκια τους πάνω σε σανίδες ξύλου και μαζί με μία ευχή τα έστελναν στο βυθισμένο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας.
Ἡ πορεία της σανίδας στη λίμνη έδειχνε αν ἡ ευχή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Αν το κεράκι έσβηνε, θεωρούνταν αποτυχία αλλά ἡ ελπίδα έμενε, καθώς το επόμενο πρωί όλα τα κορίτσια κατέφθαναν και πάλι στη λίμνη, για να πλυθούν με το νερό πού ἡ Αγία Βαρβάρα είχε αγιάσει το προηγούμενο βράδυ.
Τα χρόνια πού πέρασαν από τότε είναι πολλά και οι εποχές εκείνες έφυγαν ανεπιστρεπτί. Και όμως το έθιμο με τα κεράκια στη λίμνη έμεινε. Μόνο πού τα κεράκια τώρα ταξιδεύουν πάνω σε καράβια φτιαγμένα από παιδικά χεράκια, δημιουργώντας μία πανέμορφη και μοναδική ατμόσφαιρα. Ό,τι καιρό και να έχει, χιόνι, βροχή ἤ τσουχτερό κρύο, πάντα στις 3 Δεκεμβρίου μόλις σουρουπώσει οι μικροί καραβοκύρηδες βρίσκονται στις θέσεις τους και καμαρώνουν το καράβι τους, μέχρι να καεί ἤ να πλεύσει μακριά μαζί με τα υπόλοιπα…
Το όνομα της περιοχής είναι συνδεδεμένο με την εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, πολιούχου της Δράμας, πού υπάρχει στην περιοχή. Ἡ σημερινή εκκλησία κτίστηκε το 1920 πάνω από τη λιμνούλα. Το καμπαναριό της αντικατοπτρίζεται στο βυθό των νερών, στο χώρο πού λένε ότι υπήρχε το παλιό εκκλησάκι.
