Εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων για την υγεία λεπτόκοκκων μικροσωματιδίων (UFP) γύρω από τα κρουαζιερόπλοια και τα επιβατηγά πλοία αποτυπώθηκαν σε μετρήσεις που έκαναν στην καλντέρα της Σαντορίνης ειδικοί επιστήμονες από τον Γερμανικό Οργανισμό Προστασίας Φυσικού Περιβάλλοντος (NABU), μια από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες περιβαλλοντικές ενώσεις στη Γερμανία, σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου 2018. Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης ήταν 100 φορές υψηλότερα σε σχέση με περιοχές που έχουν καθαρό αέρα!
Σύμφωνα με δανέζικη έρευνα του 2011, περίπου 50.000 άνθρωποι το χρόνο στην Ευρώπη, τη δεκαετία 2010-2020, εκτιμάται ότι πεθαίνουν λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλείται από τα πλοία. Τα λεπτόκοκκα μικροσωματίδια συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών επεισοδίων και του καρκίνου.
Τα επιβατηγά πλοία επιτρέπεται να λειτουργούν στη Μεσόγειο με μαζούτ και χωρίς τη χρήση αντιρρυπαντικών φίλτρων, καθώς απουσιάζουν αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις όπως ισχύουν για τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά. Τα καυσαέρια που προκαλούν οι κινητήρες των πλοίων περιέχουν τεράστιες ποσότητες λεπτόκοκκων σωματιδίων καθώς και καρκινογόνους ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως η αιθάλη, που έχουν σημαντικό μερίδιο και στην κλιματική αλλαγή.
“Οι εταιρείες που ασχολούνται με τη διαχείριση και λειτουργία κρουαζιερόπλοιων αποκομίζουν πολλά χρήματα από το συγκεκριμένο είδος τουρισμού, μιας και είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας στην τουριστική βιομηχανία. Ταυτόχρονα όμως αρνούνται να στραφούν σε πιο καθαρά καύσιμα ή να ξοδέψουν χρήματα για τεχνολογίες αντιρρύπανσης, θέτοντας σε κίνδυνο όχι μόνο την υγεία των δικών τους πελατών, αλλά και των κατοίκων και επισκεπτών της Σαντορίνης. Έχουμε έρθει αντιμέτωποι με ένα τεράστιο πρόβλημα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, συνεπώς απαιτούνται άμεσες πολιτικές ενέργειες για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος”, τονίζει η Κωνσταντίνα Ντεμίρη, Υπεύθυνη Πολιτικής της Ελληνικής Ορθολογικής Εταιρείας.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Υπεύθυνος Πολιτικής για τις Μεταφορές στη NABU Sönke Diesener επισημαίνει: “Οι άνθρωποι που ζουν στα ελληνικά νησιά, καθώς και οι τουρίστες που τα επισκέπτονται, υποφέρουν από την έκθεση στις εκπομπές αέριων ρύπων των πλοίων. Έχουμε δει αυτές τις υψηλές συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών ρύπων σε πολλά διαφορετικά λιμάνια της Μεσογείου αλλά και σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για τις ναυτιλιακές εταιρείες ώστε να συνεχίζουν την απερίσκεπτη ρύπανσή τους. Είναι απαραίτητο να στραφούν άμεσα σε καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, να εγκαταστήσουν φίλτρα για τα μικροσωματίδια και καταλύτες για τα νιτρικά οξείδια, προκειμένου να περιορίσουν άμεσα τις επιβλαβείς εκπομπές στο ελάχιστο. Επιπλέον, η Ελλάδα πρέπει να στηρίξει στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό τις προσπάθειες για τον χαρακτηρισμό της Μεσογείου ως Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών Θείου (SECA) με μέγιστο όριο περιεκτικότητας σε θείο 0,1% για τα καύσιμα πλοίων, όπως συμβαίνει ήδη στη Βόρεια Θάλασσα και τη Βαλτική. Αυτό θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του αέρα στην περιοχή και θα ενθαρρύνει τη χρήση τεχνολογιών μείωσης εκπομπών”.
